ویتامین K و فوائد سلامتی آن

ویتامین K به گروهی از ویتامین های محلول در چربی اطلاق می شود که در لخته شدن خون، متابولیسم استخوان و تنظیم سطح کلسیم خون نقش دارند.

بدن برای تولید پروترومبین، پروتئین و فاکتور انعقادی که در لخته شدن خون و متابولیسم استخوان مهم است، به ویتامین K نیاز دارد.

انواع ویتامین K :

این ویتامین در واقع گروهی از ترکیبات است. به نظر می رسد مهمترین این ترکیبات ویتامین K1 و ویتامین K2 باشد. ویتامین K1 از سبزیجات برگ دار و برخی سبزیجات دیگر به دست می آید. ویتامین K2 گروهی از ترکیبات است که عمدتا از گوشت، پنیر و تخم مرغ به دست می آید و توسط باکتری ها سنتز می شود.

چرا مردم ویتامین K مصرف می کنند؟

سطوح پایین این ویتامین می تواند خطر خونریزی کنترل نشده را افزایش دهد. در حالی که کمبود این ویتامین در بزرگسالان نادر است، اما در نوزادان تازه متولد شده بسیار شایع است.

منابع غذایی ویتامین K :

ویتامین K1 به مقدار زیاد در سبزیجات سبز برگ مانند کلم پیچ و چغندر وجود دارد. منابع دیگر عبارتند از روغن های گیاهی و برخی میوه ها.

منابع K2 شامل گوشت، محصولات لبنی، تخم مرغ و “ناتو” ژاپنی است که از دانه های سویا تخمیر شده تهیه می شود.

فواید

این ویتامین به طرق مختلف برای بدن مفید است.

سلامت استخوان

به نظر می رسد بین مصرف کم ویتامین K و پوکی استخوان همبستگی وجود دارد.

چندین مطالعه نشان داده اند که ویتامین K از حفظ استخوان های قوی حمایت می کند، تراکم استخوان را بهبود می بخشد و خطر شکستگی را کاهش می دهد.

سلامت شناختی

افزایش سطح این ویتامین خون با منبع قابل اعتماد بهبود حافظه اپیزودیک در افراد مسن مرتبط است.

در یک مطالعه، افراد سالم بالای 70 سال با بالاترین سطوح خونی ویتامین K1 بالاترین عملکرد حافظه اپیزودیک کلامی را داشتند.

سلامت قلب

این ویتامین ممکن است با جلوگیری از معدنی شدن، جایی که مواد معدنی در شریان‌ها تجمع می‌یابند، به کاهش فشار خون کمک کند. این کار قلب را قادر می سازد تا خون را آزادانه در بدن پمپاژ کند.

کانی سازی به طور طبیعی با افزایش سن اتفاق می افتد و یک عامل خطر اصلی برای بیماری قلبی است. همچنین نشان داده شده است که مصرف کافی این ویتامین خطر سکته را کاهش می دهد.

میزان مصرف پیشنهادی ویتامین K :

کودکان 0-6 ماه                            2 میکروگرم در روز

کودکان 7-12 ماه                         2.5  میکروگرم در روز

کودکان 1-3                                30 میکروگرم در روز

کودکان 4-8                                 55  میکروگرم در روز

کودکان 9-13                               60 میکروگرم در روز

دختران 14-18                              75 میکروگرم در روز

زنان 19 سال به بالا                         90میکروگرم در روز

زنان باردار یا شیرده (19-50)             90 میکروگرم در روز

زنان باردار یا شیرده (زیر 19 سال)        75میکروگرم در روز

پسران 14-18                                75 میکروگرم در روز

مردان 19 سال به بالا                      120  میکروگرم در روز

خطرات مصرف ویتامین K چیست؟

عوارض جانبی این ویتامین خوراکی در دوزهای توصیه شده نادر است.

تداخلات دارویی : بسیاری از داروها می توانند با اثرات ویتامین موردنظزر تداخل داشته باشند. آنها شامل آنتی اسیدها، رقیق کننده های خون، آنتی بیوتیک ها، آسپرین، و داروهای سرطان، تشنج، کلسترول بالا و سایر بیماری ها هستند.

منابع :

1. Booth SL. Vitamin K: food composition and dietary intakes. Food Nutr Res 2012;56.
   [PubMed abstract]
2. Ferland G. Vitamin K. In: Erdman JW, Macdonald IA, Zeisel SH, eds. Present Knowledge in Nutrition. 10th ed. Washington, DC: Wiley-Blackwell; 2012:230-47.
3. Institute of Medicine. Dietary reference intakes for vitamin A, vitamin K, arsenic, boron, chromium, copper, iodine, iron, manganese, molybdenum, nickel, silicon, vanadium, and zinc. Washington, DC: National Academy Press; 2001.
4. Elder SJ, Haytowitz DB, Howe J, Peterson JW, Booth SL. Vitamin K contents of meat, dairy, and fast food in the U.S. Diet. J Agric Food Chem 2006;54:463-7. [PubMed abstract]
5. Suttie JW. Vitamin K. In: Coates PM, Betz JM, Blackman MR, et al., eds. Encyclopedia of Dietary Supplements. 2nd ed. London and New York: Informa Healthcare; 2010:851-60.

تهیه و تنظیم توسط تیم علمی دارو افشان شایگان