استیل سیستئین (Acetylcysteine) یک ترکیب شیمیایی است که به‌طور گسترده در پزشکی برای درمان مشکلات مختلف استفاده می‌شود. این دارو معمولاً به‌عنوان یک مشتق از سیستئین (یکی از آمینواسیدهای بدن) برای کمک به درمان مشکلات مربوط به دستگاه تنفسی و همچنین مسمومیت با استامینوفن تجویز می‌شود.
ان-استیل سیستئین (NAC) به‌طور عمده به‌عنوان دارویی برای رقیق کردن مخاط و کمک به تخلیه آن از دستگاه تنفسی در افرادی که مشکلات تنفسی دارند، استفاده می‌شود. یکی از کاربردهای مهم این دارو در درمان سرفه‌های مزمن و مشکلاتی مانند برونشیت مزمن، آسم و COPD (بیماری انسدادی مزمن ریه) است.
در دهه ۱۹۶۰ ان-استیل سیستئین برای اولین بار به عنوان یک ترکیب شیمیایی شناخته شد. این ماده به دلیل ساختار شیمیایی ساده و فعالیت آنتی‌اکسیدانی‌اش توجه پژوهشگران را به خود جلب کرد. ابتدا به عنوان یک ماده موکولیتیک (موکوس‌کاه) معرفی شد، زیرا توانایی آن در تجزیه و رقیق کردن مخاط در بیماران مبتلا به بیماری‌های ریوی مانند برونشیت مزمن ثابت شد.
در دهه ۱۹۷۰ NAC به عنوان یک پادزهر مؤثر برای درمان مسمومیت با استامینوفن (پاراستامول) شناخته شد. این کشف انقلابی بود، زیرا NAC توانایی بازسازی گلوتاتیون، یک آنتی‌اکسیدان مهم در کبد، را داشت. این ویژگی از آسیب‌های کبدی ناشی از مصرف بیش از حد استامینوفن جلوگیری می‌کرد.
در دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ NAC در درمان بیماری‌های مزمن ریوی مانند COPD (بیماری انسدادی مزمن ریوی) و فیبروز سیستیک گسترش یافت و فعالیت ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی آن در این موارد اهمیت زیادی پیدا کرد. در همین دوره، پژوهش‌ها نشان داد که NAC می‌تواند در کاهش علائم اختلالات روانی مانند اختلال وسواس فکری-عملی (OCD) و اختلال دو قطبی مؤثر باشد، به دلیل اثرات آن بر متابولیسم گلوتامات.
در دهه ۲۰۰۰ به بعد NAC به عنوان مکمل غذایی در کاهش استرس اکسیداتیو و حمایت از سیستم ایمنی بدن محبوبیت یافت. همچنین تحقیقات بر روی نقش آن در درمان بیماری‌هایی مانند اوتیسم، آلزایمر، پارکینسون و حتی ناباروری مردان افزایش پیدا کرد.
شایان ذکر است در دوران همه‌گیری کرونا، NAC به عنوان یک گزینه درمانی بالقوه برای کاهش التهاب و بهبود عملکرد ریه در بیماران مبتلا به COVID-19 مورد استفاده قرار گرفت.
امروزه ان-استیل سیستئین به شکل مکمل‌های خوراکی و داروهای تزریقی در دسترس است. این ماده علاوه بر کاربردهای پزشکی، در تحقیقات علمی برای درک بهتر فرآیندهای استرس اکسیداتیو، التهاب و سمیت کبدی مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین، سازمان‌های نظارتی مانند FDA کاربردهای خاص NAC را مورد بررسی و تایید قرار داده‌اند.
۱. تقویت سیستم آنتی‌اکسیدانی بدن
NAC پیش‌ساز تولید گلوتاتیون است که یکی از مهم‌ترین آنتی‌اکسیدان‌های بدن می باشد. ان-استیل سیستئین با کاهش استرس اکسیداتیو به پیشگیری از آسیب سلولی و مبارزه با بیماری‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد کمک می‌کند. در بیماری‌هایی مانند دیابت، آلزایمر، و پارکینسون که استرس اکسیداتیو نقش کلیدی دارد، NAC بسیار مفید است.
۲. بهبود عملکرد کبد و پادزهر مسمومیت با استامینوفن
ان-استیل سیستئین به عنوان درمان استاندارد برای مسمومیت با استامینوفن استفاده می‌شود. این ماده با بازسازی ذخایر گلوتاتیون در کبد از آسیب‌های شدید کبدی جلوگیری می‌کند. همچنین می‌تواند در سایر انواع سمیت کبدی ناشی از داروها و مواد شیمیایی مفید باشد.
۳. درمان بیماری‌های ریوی و موکوس‌زدایی
ان-استیل سیستئین با تجزیه پیوندهای دی‌سولفیدی در موکوس، آن را رقیق‌تر و دفع آن را آسان‌تر می‌کند. همچنین به کاهش التهاب و آسیب ناشی از استرس اکسیداتیو در ریه کمک می‌کند.
۴. حمایت از سلامت روان
استیل سیستئین در تنظیم سطح گلوتامات، یک انتقال‌دهنده عصبی، نقش دارد و از بیش‌فعالی سیستم عصبی مرکزی جلوگیری می‌کند.
۵. بهبود ناباروری مردان
استیل سیستئین به دلیل اثرات آنتی‌اکسیدانی خود می‌تواند کیفیت اسپرم را در مردانی که دچار ناباروری هستند، بهبود بخشد. این ماده با کاهش استرس اکسیداتیو و بهبود پارامترهای اسپرم (مانند تحرک و تعداد) به باروری کمک می‌کند.
۶. حمایت از سیستم ایمنی بدن
ان-استیل سیستئین می‌تواند فعالیت سلول‌های ایمنی مانند ماکروفاژها را تقویت کند و در بیماران مبتلا به عفونت‌های مزمن یا بیماری‌های خودایمنی به تقویت سیستم دفاعی بدن کمک می‌کند.
۷. کاربرد در بیماری‌های التهابی
NACبا کاهش تولید سیتوکین‌های التهابی مانند TNF-α و IL-6، التهاب را کنترل می‌کند و در بیماری‌های التهابی مزمن مانند آرتریت روماتوئید و التهاب روده (IBD) کاربرد دارد.
۸. کاربرد در درمان بیماری‌های عصبی
استیل سیستئین در کاهش پیشرفت بیماری‌های نورودژنراتیو مانند:
این اثر به دلیل کاهش استرس اکسیداتیو و حمایت از عملکرد سلول‌های عصبی است.
۹. حمایت از عملکرد قلب و عروق
ان-استیل سیستئین می‌تواند فشار خون را کاهش دهد و از آسیب‌های ناشی از استرس اکسیداتیو در عروق جلوگیری کند. این ماده خطر بیماری‌های قلبی-عروقی را با کاهش التهاب و بهبود عملکرد اندوتلیال کاهش می‌دهد.
ان-استیل سیستئین از آسیب‌های کلیوی ناشی از مصرف داروهای خاص (مانند عوامل حاجب در تصویربرداری پزشکی) پیشگیری می‌کند و در بیماران مبتلا به نارسایی کلیه یا دیابت کاربردهای درمانی دارد.
ان-استیل سیستئین (N-Acetylcysteine) به دلیل خواص موکولیتیک و ضدالتهابی خود، یکی از موثرترین درمان‌های مکمل برای مشکلات ریوی و سرفه به شمار می‌رود.
۱. مکانیزم عمل ان-استیل سیستئین در مشکلات ریوی
۲. کاربردهای درمانی ان-استیل سیستئین در بیماری‌های ریوی
الف. بیماری انسدادی مزمن ریوی (COPD):
در بیماران مبتلا به COPD، ان-استیل سیستئین با کاهش تولید موکوس و کاهش التهاب می‌تواند شدت علائم مانند سرفه مزمن، خلط و تنگی نفس را کاهش دهد. دوز پیشنهادی 600 تا 1200 میلی‌گرم در روز (با مشورت پزشک).
ب. برونشیت مزمن:
ان-استیل سیستئین در کاهش خلط، تسهیل دفع آن، و کاهش تعداد دوره‌های تشدید بیماری مؤثر است. مصرف طولانی‌مدت NAC در این بیماران می‌تواند عوارض بیماری را کاهش دهد.
ج. فیبروز سیستیک:
ان-استیل سیستئین به پاکسازی مخاط غلیظ در راه‌های هوایی بیماران فیبروز سیستیک کمک می‌کند و عفونت‌های مکرر را کاهش می‌دهد.
د. آسم:
ان-استیل سیستئین به عنوان مکمل می‌تواند التهاب و انقباض راه‌های هوایی را کاهش دهد و از این طریق به کاهش علایم آسم کمک می کند.
ه. آمفیزم:
ان-استیل سیستئین به دلیل اثرات آنتی‌اکسیدانی می‌تواند از پیشرفت آسیب‌های ریوی در بیماران مبتلا به آمفیزم جلوگیری کند.
۳. نقش ان-استیل سیستئین در درمان سرفه
در سرفه‌های ناشی از تجمع موکوس در مواردی که سرفه به دلیل تجمع مخاط غلیظ است، ان-استیل سیستئین با رقیق کردن موکوس باعث تسهیل دفع آن و کاهش تحریک برای سرفه می‌شود. همچنین در سرفه‌های ناشی از التهاب، با کاهش سیتوکین ها و اینترلوکین های التهابی در بافت‌های ریوی می‌تواند شدت و مدت سرفه‌های ناشی از بیماری‌هایی مانند برونشیت و COPD را کاهش دهد.
۴. موارد مصرف جدید و ویروس های آنفلوانزا و کووید 19
ان-استیل سیستئین به عنوان مکملی برای کاهش التهاب ریوی، بهبود اکسیژن‌رسانی، و تسهیل دفع موکوس در بیماران با علائم تنفسی شدید مورد مطالعه قرار گرفته است که نشان از کاربرد مفید آن در بیماری هایی با این اختلالات دارد.
ان-استیل سیستئین در فرم‌های دارویی مختلفی عرضه می‌شود تا بسته به نیاز بیمار و نوع بیماری، به کار رود:
الف. قرص‌ها و کپسول‌ها
ب. پودر یا گرانول‌های محلول در آب
آمپول‌های تزریقی
محلول استنشاقی
کرم یا ژل‌های موضعی (به ندرت استفاده می‌شود)
ترکیبات NAC به صورت مکمل غذایی
ان-استیل سیستئین با خواص دارویی خصوصا موکولیتیک و ضدالتهابی خود، درمانی مؤثر و ایمن برای مشکلات ریوی و سرفه محسوب می‌شود. این ماده می‌تواند به کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به بیماری‌های تنفسی کمک کند. یکی از بهترین فرمولاسیون های استیل سیستئین فرم ساشه است. این فرم به جهت انحلال پذیری سریع در آب، باعث جذب گوارشی سریعتر ان-استیل سیستئین و متعاقبا اثربخشی بهتر آن می شود. حمل و نحوه ی استفاده از آن راحت بوده و به دلیل مشخص بود مقدار ماده موثره در هر ساشه، نگرانی بابت بروز عوارض جانبی به حداقل رسیده است.
Zafarullah M, Li WQ, Sylvester J, Ahmad M. Molecular mechanisms of N-acetylcysteine actions. Cellular and Molecular Life Sciences CMLS. 2003 Jan;60:6-20.
Kelly GS. Clinical applications of N-acetylcysteine. Alternative medicine review: a journal of clinical therapeutic. 1998 Apr 1;3(2):114-27.
Zuin R, Palamidese A, Negrin R, Catozzo L, Scarda A, Balbinot M. High-dose N-acetylcysteine in patients with exacerbations of chronic obstructive pulmonary disease. Clinical drug investigation. 2005 Jun;25:401-8.
شرکت داروسازی دانش بنیان دارو افشان شایگان تولید فرآورده های سلامت محور در اشکال دارویی متنوع را وجهه همت خود قرار داده است.
لینک های مفید ————
اطلاعات تماس ————
تلفن : 02191007002
صدای مشتری : 1603
پست الکترونیک : info@shayganpharma.com
©کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شرکت دارو افشان شایگان می باشد .
