ویتامین E یا آلفا توکوفرول یک ترکیب آلی با خواص آنتی اکسیدان است. ترکیبی با خاصیت جمع آوری رادیکال های آزاد اکسیداتیو. ترکیبی که می تواند موادی مانند رادیکال های هیدروکسیل، آلکوکسیل و نیتروپراکسی را جذب کند. این رادیکال ها عامل اساسی پیری پوست و یا پیری زودرس (Progeria) هستند. از دیگر نتایج فعالیت رادیکال های آزاد اکسیداتیو ایجاد بیماری هایی مانند استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید است.
بیماری های التهابی مزمن و بیماری های نورودژنراتیو نیز از پیامد های فعالیت رادیکال های آزاد اکسیداتیو هستند. در پاتوفیزیولوژی بیماری هایی مانند افسردگی، پارکینسون و آلزایمر ردپای رادیکال های آزاد اکسیداتیو به صورت پررنگی دیده می شود. به این ترتیب استفاده از مقادیر کافی ویتامین E به دلیل مهار رادیکال های آزاد اکسیداتیو باعث کمک به پیشگیری از وقایع و بیماری های فوق می شود.
ترکیبی که می تواند به هشت فرم متفاوت وجود داشته باشد. چهار مشتق از خانواده توکوفرول (Tocopherol) و چهار مشتق از گروه توکوتریانول (Tocotrienol). ساختار شیمیایی خود آلفا توکوفرول که یکی از متداول ترین اشکال ویتامین E است، در شکل زیر نشان داده شده است.
از جمله مهم ترین منابع تامین ویتامین E می توان به دانه ها و مغز های خوراکی اشاره کرد. آجیل یکی از بهترین منابع تامین این ویتامین است. بادام زمینی، پسته، بادام، بلوط و فندق از مهمترین منابع آجیلی این ویتامین هستند. این ویتامین هم چنین در روغن ماهی، روغن جگر و روغن های گیاهی به مقدار قابل توجهی دیده می شود. کره بادام زمینی و کره شی (Butyrospermum parkii) نیز به مقدار قابل توجهی حاوی این ویتامین هستند.
از آن جا که رادیکال های آزاد اکسیداتیو نقش مهمی در بروز ریزش مو دارند، استفاده از ویتامین E می تواند به کنترل ریزش مو کمک کند. از آن جا که این ویتامین باعث مهار فعالیت رادیکال های آزاد اکسیداتیو می شود، بنابراین در حفظ سلامت پوست و مو و ناخن موثر است. در واقع استفاده از این ویتامین به دلیل تقویت ایمنی باعث ارتقای سلامت عمومی پوست و مو و ناخن می شود.
ویتامین E می تواند باعث افزایش میزان رطوبت بستر ناخن شود. این ویتامین حتی می تواند از بروز عفونت های قارچی ناخن پیشگیری کند. عفونت هایی مانند شوره سر (پیتروسپوروم اوال) و کچلی ناخن (درماتوفیتوز) هم با مصرف منظم ویتامین E به صورت خوراکی و موضعی به خوبی قابل کنترل است.
سندرم پیش از قاعدگی یا Premenstrual Syndrome (PMS) نوعی اختلال بسیار شایع است. این علائم در زنان در روزهای نزدیک به وقوع خونریزی ماهانه مشاهده می شود. علائمی نظیر سردرد، بدن درد، بدخلقی، اختلالات سایکوافکتیو، دلمردگی و بی انگیزگی شدید در این افراد دیده می شود. گاهی ممکن است شکم درد هم با این علائم همراه شود. علائم گوارشی مانند تهوع، استفراغ و گاهی اسهال معمولا همزمان با بروز علائم دیگر دیده می شود.
معمولا این علائم تا حدود 24 ساعت بعد از وقوع قاعدگی بهبود می یابد. ویتامین E با تنظیم سطوح پلاسمایی هورمون های استروئیدی باعث تنظیم سیکل قاعدگی می شود. این ترکیب می تواند از این طریق در بهبود علائم سندرم پیش از قاعدگی موثر باشد. جالب است بدانیم که ویتامین E با اثرات ضد التهابی و ضد درد خود نیز می تواند در کاهش علائم سندرم مزبور موثر باشد.
ویتامین E هم چنین در ترکیب با منیزیم به بهبود علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک (Polycystic Ovarian Syndrome) کمک می نماید. در این زمینه این ویتامین می تواند کمک خوبی برای اثرات اینوپرگنا و مگ پیرو باشد.
کمبود ویتامین E می تواند فضا را برای فعالیت رادیکال های آزاد اکسیداتیو مساعد کند. از جمله مهمترین علائم کمبود این ویتامین می توان به ضعف عضلانی، بی حسی اندام ها، ضعف سیستم ایمنی، اختلالات حرکتی و مشکلات بینایی اشاره کرد. یکی دیگر از نتایج ابتلا به کمبود ویتامین E کم خونی است.
به خصوص نوعی از کم خونی که به آن کم خونی همولیتیک می گویند. در کم خونی از نوع همولیتیک گاهی ممکن است هایپربیلی روبینمی هم دیده شود. بنابراین انجام آزمایش خون می تواند به تشخیص بهتر بیماری کمک کند.
مهمترین روش درمان کمبود این ویتامین مصرف غذاها و مکمل های حاوی ویتامین E است. استفاده از این ویتامین با دوز حداقل 15 میلی گرم برای یک فرد بالغ در روز ضروری است. اما برای پیشگیری و درمان اختلالات و بیماری ها معمولا از دوز 400 تا 800 واحد بین المللی استفاده می شود. البته کپسول های حاوی ویتامین E معمولا در دوزهای 100، 200، 400 و 600 واحد بین المللی در دسترس هستند.
یعنی مقادیری بسیار بالاتر از آن چه در روز مورد نیاز است. در برخی مطالعات مشخص شده است که مصرف بیش از حد این ویتامین ممکن است حتی نتایج نامطلوبی داشته باشد. نتایجی کاملا معکوس با آن چه انتظار داریم از ویتامین E ببینیم. نتایجی که ممکن است مترتب بر تولید مقادیر بیشتری از رادیکال های آزاد اکسیداتیو باشد. پس به هر حال باید در مصرف این ویتامین نیز مانند هر ماده آلی دیگر احتیاط کرد.
توصیه پزشکان این است که تا حد امکان مصرف ویتامین E با حداقل میزان مورد نیاز انجام پذیرد. از این ویتامین ممکن است به صورت خوراکی یا موضعی استفاده شود. به عنوان مثال در فرمولاسیون فرآورده هایی مانند ماسک های مو از ویتامین E استفاده ی شود. به خصوص در ماسک های موی مورد استفاده برای موهای کراتینه از این ویتامین استفاده می شود. نمونه این وضعیت را در ماسک های موی کراتینه شاربوت می توان دید. از این ویتامین هم چنین در شامپوهای مورد استفاده برای موهای رنگ شده استفاده می شود. شامپوهایی که با هذدف ترمیم باند های دی سولفیدی مو استفاده می شوند.
مصرف ویتامین E به میزان حداقل 15 میلی گرم در روز برای افراد بالغ ضروری است. در زنان نیز همین وضعیت برقرار است. حتی در زنان باردار. باید در نظر داشت که هر 1 میلی گرم ویتامین E معادل یک و نیم واحد بین المللی ویتامین است. بنابراین مقدار توصیه شده مصرف روزانه ویتامین E معادل 5/22 واحد بین المللی خواهد بود.
ویتامین E در بهبود قوای جنسی نقش بسیار مهمی دارد. این مسئله به خصوص برای زنان اهمیت فوق العاده ای دارد. مطالعات نشان داده است مصرف این ویتامین می تواند در بهبود سلامت تخمک یا اووم موثر باشد. مصرف ویتامین E می تواند باعث افزایش ترشح پروستاگلندین ها شود. این ترکیبات در تنظیم خونرسانی به ناحیه لگن نقش بسیار مهمی دارند. بنابراین در تنظیم بهتر فعالیت جنسی و باروری نقش اساسی دارند. این ویتامین همچنین در کمک به خونسازی نیز نقش دارد. کمبود این ویتامین می تواند باعث افزایش احتمال ابتلا به آنمی شود.
همان طور که در بالا نیز اشاره شد روغن های گیاهی مانند روغن جوجوبا، آرگان، آووکادو، شی باتر و روغن جگر ماهی همگی حاوی ویتامین E هستند. این مواد اثرات آنتی اکسیدان دارند و در فرمولاسیون بسیاری از فرآورده های آرایشی بهداشتی هم مورد استفاده قرار می گیرند. به عنوان مثال از این ترکیبات در فرمولاسیون ماسک موها استفاده می شود. از جمله این ماسک مو ها می توان به ماسک موهای خارج حمام شاربوت اشاره کرد.
ویتامین E یا آلفا توکوفرول یک ترکیب بسیار مهم آنتی اکسیدان است. این ترکیب در مهار فعالیت رادیکال های آزاد اکسیداتیو نقش بسیار مهمی دارد. بنابراین مصرف این ویتامین می تواند نقش مهمی در پیشگیری از بروز پیامدهای ناشی از فعالیت رادیکال های آزاد داشته باشد. به عنوان مثال این ترکیب می تواند از بروز آلزایمر، پارکینسون و افسردگی پیشگیری کند.
این ویتامین در تقویت سیستم ایمنی و بهبود خلق نقش مهمی دارد. این ترکیب هم چنین باعث بهبود وضعیت سلامت جنسی می شود و به باروری بهتر به خصوص در زنان کمک می کند. از ویتامین E همچنین در فرمولاسیون شامپوهای مورد استفاده برای موهای آسیب دیده و رنگ شده استفاده می شود. این ویتامین در ترکیب محصولاتی مانند ماسک های موی شاربوت نیز استفاده شده است. نقش اساسی ویتامین E در فرآورده های آرایشی بهداشتی جلوگیری از تخریب پیوندهای دی سولفیدی است.
منابع:
تهیه و تنظیم توسط تیم علمی دارو افشان شایگان
شرکت داروسازی دانش بنیان دارو افشان شایگان تولید فرآورده های سلامت محور در اشکال دارویی متنوع را وجهه همت خود قرار داده است.
لینک های مفید ————
اطلاعات تماس ————
تلفن : 02191007002
صدای مشتری : 1603
پست الکترونیک : info@shayganpharma.com
©کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شرکت دارو افشان شایگان می باشد .
