بیماری های پوستی تنوع بسیاری دارند. برخی از این بیماری ها خطرناک و برخی هم مزمن و آزارنده اند، اما خطرات زیادی را متوجه بیمار نمی کنند. بیماری های پوستی ممکن است عفونی باشند یا غیرعفونی. برخی از مهم ترین این بیماری ها نتیجه آلودگی با قارچ یا باکتری هستند. عفونت هایی مانند درماتوفیتوز و سیاه زخم (آنتراکس).
اولی نتیجه عفونت با درماتوفیت هاست. دومی هم در نتیجه عفونت با باسیلوس آنتراسیس. برخی از این بیماری ها خارش دار هستند و برخی بدون خارش. بعضی با دارو به راحتی و به طور قطعی درمان می شوند، بعضی با اشعه و بعضی هم درمان قطعی دارویی ندارند و فقط با استفاده از داروها کنترل می شوند. این مجموعه بخش بزرگی از انواع بیماری های بشر را تشکیل می دهند.
قابل توجه است که برخی از این بیماری ها حالت مشترک بین انسان و حیوان دارند (زئونوز). در کل آشنایی با این بیماری ها و روش مداوای آن ها برای همگان حائز اهمیت است. چه کارکنان حرف پزشکی و چه عموم مردم.
بیماری های پوستی خارش دار عموما یا منشا آلرژیک دارند یا عفونی. از جمله مهمترین بیماری های قارچی خارش دار می توان به درماتوفیتوز اشاره کرد. اختلالی که نتیجه آلودگی با قارچ های خانواده درماتوفیت است. از جمله مهم ترین قارچ های مولد درماتوفیتوز می توان به اپیدرموفایتن فلوکوزوم (Epidermophyton floccosum)، میکروسپوروم کنیس (Microsporum canis) و میکروسپوروم ژیپسئوم (Microsporum gypseum) اشاره کرد.
این قارچ ها باعث ایجاد انواعی از کچلی پوست و مو می شوند. بیماری به شدت مسری که به خصوص در سنین کودکی بسیار شایع است. کچلی ناخن، بیماری پای ورزشکاران و کچلی کشاله ران نیز از جمله بیماری های پوستی به شدت خارش داری است که در نتیجه ابتلا به قارچ های مزبور ممکن است بروز یابد. ریزش مو در محل از جمله مهمترین علائم این بیماری است.
گاهی خارش پوستی می تواند نتیجه تزریق برخی داروها باشد. به عنوان مثال گاهی تزریق بوتاکس ممکن است با بروز خارش همراه باشد. البته این خارش بیش تر ممکن است ناشی از آلرژی نسبت به بوتاکس باشد.
بیماری های پوستی واگیر معمولا منشا عفونی دارند. ما عفونت های پوستی بسیار متنوعی داریم. برخی از این عفونت ها منشا باکتریایی، برخی منشا ویروسی و برخی هم منشا قارچی دارند. عفونت هایی مانند هرپس سیمپلکس (HSV) یا پاپیلوما ویروس (HPV) از جمله مهمترین عفونت های ویروسی پوستی هستند. ویروس پاپیلومای انسانی یکی از ویروس های مولد عفونت پوستی است که با افزایش احتمال بروز سرطان دهانه رحم همراه است.
بعضی از انواع عفونت های پوستی ویروسی مانند آبله، سرخک و سرخجه که با بروز علائم پوستی همراه هستند، همگی در اثر واکسیناسیون موفق جهانی تقریبا ریشه کن شده اند. از جمله شایع ترین عفونت های قارچی پوست می توان به شوره سر، درماتیت سبوره و درماتوفیتوز اشاره کرد. این اختلالات عموما با بروز التهاب پوستی و خارش همراه هستند. برخی از این عفونت ها اگر در ناحیه سر رخ دهند می توانند با ریزش مو یا آلوپسی همراه باشند.
از جمله مهمترین بیماری های پوستی باکتریال می توان به سیاه زخم اشاره کرد. این بیماری نتیجه فعالیت نوعی باکتری موسوم به باسیل سیاه زخم است. باسیلی که نام علمی آن باسیلوس آنتراسیس است. در سالهای اخیر از این باکتری به عنوان یک سلاح بیولوژیک استفاده شده است. باسیلوس آنتراسیس از مهمترین ابزارهای تروریسم بیولوژیک (بیوتروریسم) به شمار می آید.
باسیلوس را به شکل یک گرد داخل یک پاکت نامه می گذاشتند و آن را برای فردی که می خواستند ترور کنند می فرستادند. باسیلوس علاوه بر بیماری پوستی می تواند در ایجاد نوعی ذات الریه هم موثر باشد. ذات الریه ای بسیار خطرناک و بالقوه کشنده.
حساسیت پوستی عموما نتیجه بالا رفتن سطح نوعی آنتی بادی به نام ایمنوگلوبولین E است. این آنتی بادی پس از مواجهه با آلرژن ها از سلول های لنفوسیت B آزاد می گردد. سپس روی غشای انواعی از سلول ها به نام بازوفیل و ماستوسیت قرار می گیرد. در نتیجه مواجهه مجدد آلرژن ها با این آنتی بادی، مقدار زیادی هیستامین از این سلول ها آزاد می شود.
به این ترتیب است که علائم حساسیت بروز پیدا می کند. حساسیت پوستی معمولا با بروز علائمی از جمله خارش پوستی، پوسته پوسته شدن و قرمزی همراه است. گاهی هم تورم ایجاد می شود. در نتیجه تشدید علائم ممکن است درد هم بروز پیدا کند. واکنش های ازدیاد حساسیت پوستی شایع در دو دسته درماتیت آتوپیک و درماتیت تماسی بروز پیدا می کند.
درماتیت تماسی به خصوص نتیجه تماس با برخی اشیا ازجمله حساسیت به بدلیجات است. به عنوان مثال برخی افراد به نیکل موجود در آلیاژ های فلزی حساسیت دارند. این فلز در بسیاری از ابزارآلات فلزی از جمله در آلیاژ مورد استفاده در ساخت ساعت استفاده می شود. به همین دلیل است که برخی نسبت به استفاده از زینت آلات فلزی حساسیت دارند. برخی افراد در نتیجه تماس با دستکش لاتکس ممکن است واکنش های حساسیتی از خود نشان دهند. یکی از شایع ترین فرم های درماتیت حساسیتی اگزما (Eczema) است.
حساسیت های فصلی معمولا در نتیجه اشتنشاق آلرژن های تنفسی بروز می یابد. بیشتر این حساسیت ها با علائم تنفسی همراه هستند. علائمی همچون آسم و واکنش های تنفسی مانند عطسه. علائمی که گاهی و در بعضی افراد با استعمال سیگار کمتر بروز می یابند و در بعضی با استعمال سیگار تشدید می شوند. اما گاهی ممکن است این علائم به صورت پوستی نیز ظاهر شوند.
علائم درماتیت آتوپیک یا اگزما می تواند در نتیجه تماس با برخی گیاهان که در برخی فصول سال گل می دهند بروز یابد یا تشدید شود. افرادی که به صورت ژنتیکی در معرض ابتلا به اگزما هستند یا این بیماری را به صورت فعال دارند، ممکن است حتی در اثر استنشاق برخی آلرژن ها بیشتر دچار علائم شوند. گاهی ممکن است آلرژی فصلی خود را به شکل تورم پوست زیر چشم ها نشان دهد. تورم شدید در ناحیه سینوس ها و مجاری تنفسی گاهی با تورم عروقی و بروز عوارض پوستی همراه است.
یکی از خطرناک ترین انواع بیماری های پوستی ملانوسارکوما است. ملانوسارکوما نوعی سرطان پوست بدخیم است. در آغاز این اختلال به صورت تغییرات رنگ پوست ظاهر می گردد. ایجاد خال های تیره با حاشیه نامنظم و مضرس معمولا نشانه ای از ملانوسارکوما است. این علائم نتیجه سنتز بیش از حد ملانین در ملانوسایت های پوست است.
ریسک فاکتور اصلی این سرطان ژنتیک است. با این حال تماس مداوم با برخی مواد شیمیایی و همچنین در معرض تابش امواج UV قرار گرفتن عامل مهمی در افزایش احتمال ابتلا به سرطان پوست است. به خصوص امواج UV کلاس C که نفوذ زیادی دارد و دارای طول موج کوچکتری است. انواع دارای طول موح بلندتر UV باعث ایجاد آفتاب سوختگی و پیری پوست می شوند.
آفتاب سوختگی یا Solar Erythema نتیجه تماس پوست با UVB است. پیری پوست نیز در نتیجه تماس با UVA به وجود می آید. مصرف ضدآفتاب ها می تواند تا حد زیادی از بروز این اختلالات پیشگیری کند. در این زمینه ضدآفتاب های شاربوت که در دست تولید هستند می توانند بسیار مفید باشند.
یکی از شایع ترین بیماری های پوستی ارثی ریزش مو است. ریزش مو در بسیاری موارد نتیجه به ارث بردن ژن هایی معیوب از والدین است. ریزش مو به اشکال مختلفی ممکن است بروز یابد. ریزش موی ارثی مردانه یکی از شایع ترین این اختلالات است. این اختلال معمولا درمان قطعی ندارد. تنها روش درمان قطعی این بیماری کاشت مو است. البته همراه با مصرف فرآورده های مکمل تقویت مو و داروهایی که باعث تعدیل عملکرد هورمون های آندروژن می شود.
مکمل هایی مانند بیوتین و هیروژن و داروهایی مانند فیناستراید. گاهی اوقات ممکن است این ترشح هورمونی نامتعادل نتیجه برخی بیماری های هورمونی نیز باشد. اختلالی مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک که نتیجه ای جز بالا رفتن سطح آندروژن در بدن ندارد. این بالا رفتن سطح هورمون معمولا با ریزش مو همراه است. البته سرطان پوست نیز می تواند با ژنتیک در ارتباط باشد. یکی دیگر از مهمترین بیماری های پوستی نسبتا شایع ویتیلیگو یا برص است.
این بیماری با ایجاد لکه های پوستی نسبتا روشن در زمینه پوست نسبتا تیره تر همراه است. ویتیلیگو خطرناک نیست و هیچ گونه خارش یا دردی ندارد. علت اصلی بروز این بیماری نوعی واکنش خودایمنی است. واکنشی که در نتیجه اختلال سیستم ایمنی بروز می یابد. واکنشی که ناشی از تولید اتوآنتی بادی بر ضد سلول های ملانوسیت است.
ملانوسیت های خودی در نتیجه برخورد با این اتوآنتی بادی ها آسیب می بینند. به این ترتیب بخش هایی از پوست رنگدانه ملانین خود را از دست می دهند. این باعث ایجاد ظاهر بعضا نامناسبی می شود. در حال حاضر این بیماری درمان قطعی ندارد. معمولا برای پوشاندن لکه ها توصیه به استفاده از کرم پودرهای مناسب می شود. با این حال بعضی از پزشکان در فاز اولیه بیماری مصرف متوکسالن یا گزانتولن را در کنار مولکول PABA یا پاراآمینوبنزوئیک اسید توصیه می کنند.
بیماری های پوستی بسیار متنوع هستند. برخی از این بیماری ها منشا عفونی دارند و برخی غیرعفونی؛ بعضی از آن ها ژنتیکی هستند و بعضی اکتسابی. بعضی از این بیماری ها منشا قارچی و بعضی باکتریایی هستند. بعضی انواع بیماری های پوستی منشأ آلرژیک دارند. این نوع از اختلالات ممکن است با خارش یا قرمزی همراه باشند. گاهی هم برخی بیماری های زمینه ای داخلی مانند کم خونی باعث تشدید علائم پوستی می شوند.
باید توجه داشت که غالب بیماری های پوستی قابل درمان هستند. کمتر بیماری پوستی هست که خطرناک باشد. با این حال بعضی از مهم ترین این بیماری ها، سرطان های پوست هستند. سرطان پوست می تواند بالقوه خطرناک باشد. به خصوص اگر از نوع بدخیم یا ملانوسارکوما باشد. تشخیص به موقع عامل ایجاد بیماری پوستی به درمان موثر آن کمک می کند. بنابراین هر گاه متوجه علائمی غیرعادی در پوست خود شدید، حتما به سرعت به پزشک معالج مراجعه کنید. تشخیص به موقع بیماری از شدیدتر شدن آن پیشگیری می کند.
منابع
تهیه و تنظیم توسط تیم علمی دارو افشان شایگان
شرکت داروسازی دانش بنیان دارو افشان شایگان تولید فرآورده های سلامت محور در اشکال دارویی متنوع را وجهه همت خود قرار داده است.
لینک های مفید ————
اطلاعات تماس ————
تلفن : 02191007002
صدای مشتری : 1603
پست الکترونیک : info@shayganpharma.com
©کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شرکت دارو افشان شایگان می باشد .
