چاقی یا اضافه وزن یک اختلال شایع در سراسر جهان است. چاقی به معنای وجود و ذخیره چربی اضافه در بدن است. عادات بد غذایی، کم تحرکی، و استرس های روانی از جمله مهمترین عوامل ایجاد اضافه وزن هستند. چاقی پیامدهای ناخوشایندی برای سلامت دارد. افراد مبتلا به اضافه وزن بسیار بیش تر از دیگران در معرض ابتلا به دیابت، بیماری های قلبی عروقی، و فشار خون هستند. احتمال بروز برخی انواع سرطان نیز در این افراد بالاتر از سایرین است.
اضافه وزن را با شاخصی به نام اندکس توده بدن یا BMI اندازه می گیرند. اندکس BMI بین 25 تا 30 اضافه وزن و اندکس بالاتر از 30 چاقی در نظر گرفته می شود.
باید دانست چاقی شدید ممکن است مانع از باروری و تخمک گذاری در دوران پیشا بارداری شود. این موضوع به خصوص در دختران مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) به وضوح مشخص می شود. با این همه حتی اگر بارداری رخ دهد، چاقی فرد باردار عوارض گسترده ای دارد. برخی از این عوارض حتی پس از اتمام دوره بارداری در شخص باقی می ماند.
افزایش احتمال ابتلا به بیماری های قلبی، بالا رفتن قند خون (هیپرگلایسمی)، دیابت، ایست تنفسی در خواب (آپنه)، کبد چرب و ساییدگی و درد مفاصل از جمله پیامدهای چاقی بارداری هستند. چاقی مادر روی جنین هم تاثیرات بسیار نامطلوبی دارد. مشخص شده است که نوزادان مادران باردار بیشتر در معرض ابتلا به نقص لوله عصبی و اختلالات قلبی هستند. تجمع بیش از حد چربی در بدن مادر هم چنین مانع از مشاهده و تشخیص بیماری های احتمالی جنین در حین انجام سونوگرافی می شود.
با تکیه بر برخی روش ها می توان از بروز چاقی پیشگیری یا آن را درمان کرد. چند توصیه مفید برای مقابله با اضافه وزن و چاقی به شرح زیر است:
مطالعات نشان داده است که۴۰ درصد از زنان ایرانی در سنین باروری (بین ۱۵ تا ۳۴ سال)، به اضافه وزن و چاقی مبتلا می‌شوند. این مشکل در افراد باردار نیز به وضوح دیده می شود. افراد باردار معمولا به این دلیل که تصور می کنند برای سلامت نوزاد باید حجم بیشتری غذا بخورند، مقدار کالری روزانه زیادی دریافت می نمایند.
اصول کلی کنترل چاقی و اضافه وزن در بارداری همان مواردی است که در بالا به آن اشاره شد. فعالیت ملایم فیزیکی مانند یک شنای ملایم، پیاده روی منظم آهسته و یک رژیم غذایی بالانس شده از نظر پروتئین، کربوهیدرات و چربی برای پیشگیری از چاقی و اضافه وزن در خانم باردار مفید هستند.
چاقی علل و عوامل مختلفی دارد. چاقی در درجه اول یک اختلال ارثی است. حتی افرادی که در اثر پیروی از یک رژیم نامناسب غذایی دچار چاقی می شوند، معمولا یک استعداد ژنتیکی پایه برای ابتلا به چاقی دارند. ژنهایی که از پدر و مادر به ارث می بریم، حتی در تعیین این که چربی اضافی در کجای بدن ذخیره شود اثرگذار هستند.
محتوای کالری رژیم غذایی و میزان فعالیت بدنی از جمله عوامل دیگر موثر بر وزن هستند. زندگی کم تحرک شهری، مصرف مقادیر بالای فست فود و غذاهای فرآوری شده مانند سوسیس و کالباس، ریزه خواری و تغییر الگوی خواب و بیداری روزانه همگی در تشدید چاقی موثرند.
به علاوه استرسهای شدید فیزیکی و روانی روزمره نیز در تحریک تمایل به خوردن غذا و اضافه وزن اثر دارند. برخی عادات مانند سیگار کشیدن یا مصرف الکل نیز می توانند باعث کاهش یا افزایش وزن شوند. ترک سریع استعمال سیگار در برخی افراد باعث افزایش شدید وزن به میزان 35 تا 40 درصد می شود. یبوست مزمن، اختلالات هورمونی مانند کم کاری تیروئید و افزایش سن از دیگر عوامل ایجاد چاقی به شمار می آیند.
گاهی مصرف بعضی داروها می تواند موجب چاقی شود. کورتونها، داروهای ضد افسردگی، آرام بخش ها، و داروهای ضد صرع، از مهمترین داروهای مولد چاقی هستند. به خاطر داشته باشید که تاثیر درمانی این داروها در بعضی موارد، ارزش این را دارد که تاثیر چاق کنندگی آن ها را نادیده بگیرید. بنابر این اگر به تاثیر داروهای مصرفی خود در مورد اضافه وزن شک دارید، با پزشک خود مشورت کنید و هرگز خودسرانه مصرف دارو را قطع نکنید.
مواردی که باید برای پیشگیری یا درمان چاقی در نوجوانان رعایت شود، همان ها هستند که در بالا نیز مورد اشاره قرار گرفتند. در میان نوجوانان اجتناب از اعتیاد به بازی های کامپیوتری یا تماشای طولانی مدت تلویزیون بسیار مهم است. کودکان و نوجوانان عادت های غذایی و الگوی خواب خود را باید اصلاح کنند. مصرف غذاهای پرکالری باید محدود گردد.
تحرک و فعالیت فیزیکی منظم بسیار مهم است. شب بیداری، روزخوابی، مصرف زیاد نوشیدنی های گازدار، بستنی و فست فود بدترین چیزهایی است که برای یک نوجوان می تواند اتفاق بیفتد.
چاقی یک اختلال فراگیر حتی در میان زنان باردار و نوجوانان است. با توجه به عوارض بسیار ناخوشایند چاقی که در زندگی آینده فرد به خصوص با افزایش سن بروز می کند، باید در جهت پیشگیری از این اختلال کوشید. کاهش مصرف غذاهای پرکالری مانند لبنیات چرب، گوشت پرچربی، فست فود ها و غذاهای فرآوری شده و هم چنین فعالیت بدنی منظم دو رکن مهم حفظ وزن ایده آل هستند. رژیم غذایی خود را از سبزی های تازه و میوههای کم شیرینی غنی نمایید. قهوه تلخ را هم فراموش نکنید.
تهیه و تنظیم توسط تیم علمی دارو افشان شایگان
شرکت داروسازی دانش بنیان دارو افشان شایگان تولید فرآورده های سلامت محور در اشکال دارویی متنوع را وجهه همت خود قرار داده است.
لینک های مفید ————
اطلاعات تماس ————
تلفن : 02191007002
صدای مشتری : 1603
پست الکترونیک : info@shayganpharma.com
©کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شرکت دارو افشان شایگان می باشد .
