اندام معده، ساختاری عضلانی دارد که به صورت خودکار فعالیت میکند. بر اثر برخی عوامل ممکن است حرکات طبیعی معده از کار بیفتد و تخلیه معده دچار اختلال میگردد که به این حالت فلج معده یا Gastroparesis گفته میشود. این اتفاق، عملکرد طبیعی معده را تحت تاثیر قرار میدهد و گوارش را مختل میکند.
فلج معده وضعیتی است که حرکات معده دچار اختلال شده و تخلیه آن با سرعت بسیار کمتری صورت میگیرد. در صورتی که غذا به مدت طولانی در معده باقی بماند، ممکن است به اجسام سختی تبدیل شوند که باعث ایجاد حس پری معده، تهوع و استفراغ میشود. در صورتی که غذای باقی مانده در معده موجب انسداد دستگاه گوارش شود، یک وضعیت اورژانسی ایجاد میشود که باید بیمار بلافاصله به مرکز درمانی مراجعه کند.
دراین مقاله میخوانیم
Toggleعلائم در افراد مختلف متفاوت است، اما به طور کلی شامل موارد زیر است:
معمولا وقتی اعصاب واگ، که کنترل حرکات معده و تنظیم تحرک دستگاه گوارش را به عهده دارد آسیب ببیند، فلج معده اتفاق میافتد. در مواردی، علت ایجاد فلج معده ناشناخته است که به آن اصطلاحا ایدیوپاتیک گاستروپارزیس (Idiopathic gastroparesis) گفته میشود. یکی از مهمترین علتهای آسیب اعصاب واگ، بالا بودن قند خون به مدت طولانی یا ابتلا به دیابت است.
سایر علل گاستروپارزیس شامل موارد زیر هستند:
مهمترین عامل ایجاد فلج معده، آسیب دیدن عصبی است که حرکات معده را کنترل میکند. یکی از علل دیگر که خیلی شایع نیست، آسیب دیدن عضلات معده است. نتیجه نهایی هر کدام از این آسیبها این است که عضلات معده توانایی انقباض ندارند، در نتیجه غذا به خوبی هضم و از معده تخلیه نمیشود. دلایل شناخته شده برای فلج معده موارد زیر هستند:
در صورت ابتلا به فلج معده، معده دیرتر از حالت عادی تخلیه میشود. این اتفاق باعث بروز حالت تهوع و دشوار شدن خوردن غذا میشود و جذب مواد معدنی، کالری و مواد مغذی را در بدن مختل میکند.
برای جذب بهتر مواد غذایی از دستگاه گوارش، باید توصیههای زیر رعایت شود:
فلج معده نه تنها روی معده اثر گذار است، بلکه سایر بخشهای دستگاه گوارش را تحت تاثیر قرار میدهد. وقتی غذا در معده به خوبی هضم نشود به صورت قسمتهای بزرگ به روده وارد میشود. در این حالت عبور این ماده از دستگاه گوارش سخت میشه و ممکنه دفع با سختی صورت بگیرد. به همین دلیل به طور معمول، فلج معده با مشکل یبوست همراه است.
مهمترین راهکار درمان گاستروپارازیس، کنترل کردن یا درمان عامل ایجاد این بیماری است. به عنوان مثال اگر قند خون فرد بالا است، باید با دارو و اصلاح سبک زندگی این مشکل را برطرف کند. درمان انتخابی بسته به وضعیت سلامت عمومی، سن و سایر علائم تعیین میشود.
فعالیتهای بدنی در افزایش سرعت حرکت مواد غذایی در معده و دستگاه گوارش اثرگذار است و علائم ناشی از فلج معده را بهبود میدهد و تخلیه را تسریع میکند.
با این حال باید توجه داشت که شدت فعالیت فیزیکی نباید بالا باشد، زیرا فعالیت بدنی شدید منجر به اختلال در حرکات طبیعی دستگاه گوارش میشود.
بعضی از درمانهای جانبی مثل طب سوزنی و ماساژ دمانی میتواند در برخی افراد تسکیندهنده باشد. برخی از پزشکان سنتی، برای تسکین علائم فلج معده، استفاده از زنجبیل را توصیه میکنند.
استفاده از برخی مواد غذایی در رژیم غذایی منجر به کندتر شدن تخلیه معده میگردد و تا حد امکان باید از مصرف آنها خودداری گردد.
در صورتی که فرد دچار دیابت کنترل نشده باشد، به سلولهای عصبی دستگاه گوارش، مخصوصا ناحیه شکم آسیب میرسد. در این حالت فلج معده اتفاق میافتد. بنابراین در صورتی که تخلیه دستگاه گوارش کند باشد، یکی از مواردی که پزشک متخصص کنترل میکند، سطح قند خون بیمار است. اولین قدمی که برای درمان گاستروپارزی ناشی از دیابت صورت میگیرد، استفاده منظم از داروهای کنترل کننده قند خون، مثل انسولین است.
افرادی که دچار فلج معده میشوند، در اثر حالت تهوع و استفراغ، دچار کمآبی میشوند. از طرفی به علت نرسیدن مواد مغذی کافی به بدن، دچار سوتغذیه میشوند. این افراد اکثرا از یبوست، دل درد و نفخ رنج میبرند و کاهش وزن دارند و بی حال هستند.
با توجه به علت ایجاد فلج معده، ممکن است امکان بهبود علائم وجود داشته باشد، با این حال معمولا کند شدن حرکات معده برگشت پذیر نیست. پزشک با تجویز درمان دارویی و اصلاح رژیم غذایی به بهبود علائم فلج معده کمک میکند. در صورتی که درمان با دارو موثر نباشد، جراحی توصیه میشود.
قند خون بالا، به صورتی که در دیابت کنترل نشده مشاهده میشود، منجر به آسیب سلولهای عصبی کنترل کننده حرکات دستگاه گوارش میشود. یکی دیگر از دلایل فلج معده، جراحی در ناحیه شکمی است که منجر به آسیب دیدن عصب واگ شده و حرکات دستگاه گوارش را مختل میکند.
علائم فلج معده در کودکان، ممکن است با بزرگسالان متفاوت باشد. از آنجایی که کودکان معمولا نمیتوانند با دقت ناراحتی خود را عنوان کنند، علائمی مثل بی اشتهایی، استفراغ، دل درد، کمبود انرژی و دفع غذای هضم نشده از علائم فلج معده در کودکان است.
محرک فلج معده در کودکان، معمولا عفونت گوارشی، کاهش وزن ناگهانی یا عمل جراحی در ناحیه شکم است که منجر به آسیب دیدن اعصاب معده یا عضله معده میشود.
سونوگرافی دو بعدی و سه بعدی در تشخیص فلج معده نقش دارند. با استفاده از این روش، سرعت ماند و خروج محتویات معده تعیین میشود.
بیماری رفلاکس معده هم یا GERD یک اختلال شایع است که علائم آن ممکن است با بسیاری از بیماریها مشترک باشد. یکی از علائم فلج معده، رفلاکس معده و بازگشت اسید به مری و قسمتهای فوقانی دستگاه گوارش است.
درمان اسید معده با تغییر سبک زندگی و دارو درمانی انجام میشود. برخی از این داروها نیاز به تجویز پزشک داشته و برخی به صورت بدون نسخه (OTC) از داروخانه خریداری میشوند. امپراپلاس 20 میلیگرم دارو افشان شایگان، حاوی 20 میلیگرم امپرازول و 1680 میلی گرم سدیم بیکربنات، درمان بدون نسخه برای رفلاکس اسید معده است. این محصول برای افراد بالای 18 سال قابل استفاده است. افراد زیر این سن با نظر و تایید پزشک میتوانند از این محصول استفاده کنند. باید توجه داشت که تشخیص علائم رفلاکس معده و شناسایی این بیماری امری تخصصی است و باید حتما توسط پزشک متخصص صورت بگیرد.
فلج معده وضعیتی است که حرکات معده دچار اختلال شده و تخلیه آن با سرعت بسیار کمتری صورت میگیرد. فلج معده دارای علائمی مثل حس پری معده، تهوع و استفراغ میشود. در صورتی که غذای باقی مانده در معده موجب انسداد دستگاه گوارش شود، یک وضعیت اورژانسی ایجاد میشود که باید بیمار بلافاصله به مرکز درمانی مراجعه کند.
مهمترین عامل ایجاد فلج معده، آسیب دیدن عصبی است که حرکات معده را کنترل میکند که بیشتر در افرادی که دیابت دارند یا تحت جراحی ناحیه شکمی قرار میگیرند دیده میشود.
جهت درمان و تسکین علائم فلج معده، پزشک متخصص از درمانهای دارویی و تغییر سبک زندگی و تغذیه کمک میگیرد که در این مقاله به آنها اشاره شد.
تهیه و تنظیم توسط تیم علمی دارو افشان شایگان
لینک های مفید ————
اطلاعات تماس ————
تلفن : 02191007002
صدای مشتری : 1603
پست الکترونیک : info@shayganpharma.com
©کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شرکت دارو افشان شایگان می باشد .