اسید معده همان هیدروکلریک اسید است. اسیدی که از سلول های جداری معده ترشح می شود. این سلول ها را اصطلاحا سلول های پاریتال هم می نامند. سلول های جداری معده در غشای لومینال خود یک پروتئین بسیار مهم دارند. این پروتئین را پمپ پروتون یا پمپ اسید می نامند. این پروتئین عامل ترشح اسید از سیتوپلاسم سلول پاریتال به داخل لومن یا حفره معده است.
گروهی از ترکیبات مهار کننده ترشح اسید خانواده مهارکننده های پمپ پروتون هستند. این ترکیبات را اصطلاحا PPIs می نامند. این ترکیبات را معمولا صبح ناشتا مصرف می کنند. یعنی نیم ساعت قبل از مصرف صبحانه. طول اثر این ترکیبات بالاست. به همین دلیل است که باید نیم تا یک ساعت قبل از مصرف غذا مصرف شوند. تا در زمان مصرف غذا و پیک ترشح اسید ترکیب به حداکثر غلظت پلاسمایی خود رسیده باشد.
یکی از محصولاتی که به صورت ترکیبی برای مقابله با این بیماری طراحی و معرفی شده است، امپراپلاس است. امپراپلاس حاوی سدیم بیکربنات و امپرازول که در دوز 20 و 40 برای مصرف کودکان و بزرگسالان ارائه شده است. این دارو برای نخستین بار در ایران به وسیله شرکت دارو افشان شایگان به بازار دارویی معرفی گردیده است.
افزایش اسید معده علل مختلفی دارد. استفاده زیاد از مسکن های خانواده NSAIDs یکی از عوامل اصلی ترشح زیاد اسید معده است. مصرف غذاهای پرادویه، کافئین زیاد، پیاز و سیر ممکن است باعث تشدید ترشح اسید معده می شود. استعمال سیگار و مصرف الکل هم می تواند ترشح اسید معده را بالا ببرد. اساسا این موارد عامل بروز بیماری ریفلاکس معده به مری هستند.
به این بیماری اصطلاحا GERD می گویند. گاهی اوقات ممکن است GERD با سندرم روده تحریک پذیر یا IBS همراه باشد. سندرم روده تحریک پذیر در نتیجه مصرف غذاهای حاوی چربی و قند بالا تشدید می شود. اساسا مصرف غذاهای پرادویه، حبوبات زیاد و غذاهای نفاخ هم می تواند علائم سندرم روده تحریک پذیر را تشدید کند. سندرم روده تحریک پذیر یکی از شایع ترین اختلالات گوارشی به خصوص در ایران است.
اسید معده برای هضم غذا لازم است. وقتی اسید معده به درستی ترشح نشود، غذا به خوبی تجزیه و هضم نمی شود. شخص در صورت عدم ترشح اسید معده ممکن است دچار سوء هاضمه و نفخ شود. معمولا عدم هضم کافی غذا ممکن است رفلکس تهوع و استفراغ را تشدید کند.
وقتی ترشح اسید معده بیش از حد صورت گیرد احتمال بروز ریفلاکس معده به مری افزایش می یابد. ترشح بیش از حد اسید معده همچنین می تواند باعث ایجاد زخم معده شود. یکی از خطرناک ترین انواع سرطان سرطان معده است. سرطان معده و مری در افرادی که برای مدت طولانی به التهاب گوارشی مبتلا هستند و آن را درمان نمی کنند بسیار دیده می شود. افرادی که به سندرم روده تحریک پذیر مبتلا هستند، باید علائم خود را با استفاده از درمان های مناسب به سرعت و به طور موثر درمان کنند. التهاب طولانی مدت معده و مری بالقوه بسیار خطرناک است.
معمولا برای افزایش اسید معده از دارو استفاده نمی کنند. اساسا آن چه که بیشتر ایجاد مشکل می کند، ترشح بیش از حد اسید معده است و نه کمبود ترشح اسید. برای افزایش ترشح اسید معمولا از روش های غیردارویی استفاده می شود. به عنوان مثال استفاده از اسانس ها و عصاره های گیاهی می تواند باعث افزایش ترشح اسید شود.
یکی از این عصاره ها، عصاره گیاهان خانواده چتریان و نعناعییان است. به خانواده اول، امبلیفر (Umbelliferae) و به خانواده دوم خانواده Labiatae می گویند. به طور کلی انواع چاشنی ها می توانند باعث تحریک ترشح اسید شوند. از دیگر ترکیباتی که می تواند باعث تحریک ترشح اسید شود، نوشیدنی های کافئین دار است. به همین خاطر است که نوشیدن بیش از حد این نوشیدنی ها می توانند باعث زخم معده شود. زخم معده البته می تواند در نتیجه عوارض جانبی ناشی از داروهای مهارکننده غیراستروئیدی آنزیم سیکلواکسیژناز هم بروز یابد. این داروها در واقع همان خانواده آسپرین هستند. آسپیرین و مشتقات آن دارو های بسیار پرمصرفی هستند.
اثرات مفید فراوان هم دارند. به عنوان مثال در اغلب افراد بالای 50 سال توصیه می شود روزانه از آسپیرین استفاده شود. حداقل به میزان 81 میلی گرم با این حال مصرف طولانی مدت این داروها ممکن است باعث بروز مشکلات گوارشی جدی شود. به خصوص اگر دوز دارو بسیار بالا باشد.
از مهمترین نوشیدنی های کاهنده اسید معده می توان به دوغ بدون گاز اشاره کرد. ماست هم می تواند باعث بهبود و تنظیم ترشح اسید معده شود. یکی از محصولات گیاهی موثر در رفع التهاب و فعالیت زیاد گوارشی شیرین بیان است. این گیاه حاوی مقادیر بالایی از ترکیبات ضد التهاب است. یکی از این ترکیبات بسیار مهم گلیسیریزیک اسید است. این ترکیب یک مولکول با ساختار استروئیدی است.
ترکیبی با خاصیت مهار فعالیت شدید اسیدی معده. استفاده از سبزی های تازه ای همچون ریحان (بازیلیک) و نعناع می تواند نقش مهمی در کنترل نفخ و ترشحات اسیدی داشته باشد. به طور کلی میان وعده های حاوی سبزی های معطر (ولی نه سبزی های تند) می تواند به کنترل ترشح اسید معده و علائم درگیری گوارشی کمک کند.
استفاده از میان وعده های حاوی ترکیبات ضد نفخ و ضد اسید بسیار مفید است. ماست پروبیوتیک یکی از این ترکیبات است. ماست های پروبیوتیک اگر واقعا پروبیوتیک باشند شدیدا در رفع علائم درگیری گوارشی موثر هستند. استفاده از میوه های رنگی، مرکباتی که چندان ترش نباشند، و موز می تواند کمک کننده باشد. همچنین استفاده از نوشیدنی زنجبیل و جینسنگ در این زمینه مفید است.
باید مصرف شیرینی را به حداقل رساند. نوشیدنی های فرآوری شده مانند آبمیوه های صنعتی بسیار مضر هستند. این نوشیدنی ها حتی در افرادی که به بیماری هایی مثل کرون و کولیت اولسراتیو مبتلا هستند، می تواند وضعیت التهابی روده را وحشتناک تر کند. مصرف غذاهای بسیار چرب و چاق کننده نیز خطرناک است. این ترکیبات اساسا وضعیت معده را بدتر می کنند.
زخم معده نتیجه التهاب جدار معده است. این علامت التهابی وقتی درمان نشود و به درستی مدیریت نگردد می تواند به زخم منتهی شود. زخم معده نتیجه عدم درمان به موقع و کافی التهاب جدار معده است. استفاده طولانی مدت از دوزهای بالای داروهای خانواده NSAIDs نیز در دامن زدن به این ترشح اسیدی موثر اند. استفاده از نوشیدنی های کافئین دار به میزان زیاد، استفاده از غذاهای پرادویه و سیر و پیاز به میزان بسیار بالا نیز می تواند زخم معده را تشدید کند.
یا باعث شود التهاب معده در نهایت به زخم منتهی شود. یکی دیگر از عوامل مهم ایجاد زخم معده باکتری موسوم به هلیکوباکتری پیلوری است. این باکتری در سال … به وسیله بری مارشال و رابین وارن دو دانشمند برتر استرالیایی کشف و توصیف شد.
معمولا روش تشخیصی قطعی مشکلات گوارشی معده سونوگرافی است. در سونوگرافی هر نوع آسیب مخاطی به سرعت قابل تشخیص است. چه ضایعات سطحی که به آن Erosion می گویند و چه ضایعات عمقی تر که با خونریزی همراه هستند و خطر دارند. قبل از انجام سونوگرافی ممکن است پزشک به سراغ تست اوره تنفسی برود. در این روش معلوم می شود که آیا شخص در معده خود هلیکوباکتر پیلوری دارد یا خیر. روش های سونوگرافی و سایر روش های تشخیصی هلیکوباکتر پیلوری در سال های اخیر بسیار پیشرفت کرده اند.
افرادی که دچار مشکلات گوارشی هستند، در نتیجه اضطراب شدید، دچار تشدید زخم می شوند. در هنگام اضطراب شدید روحی روانی ترشح اسید بالا می رود. این ترشح بالا باعث آسیب بیشتر زخم و حتی در مواردی خونریزی می شود. در واقع استرس شدید روانی یا فیزیولوژیک احتمال بروز خونریزی را بالا می برد. این خونریزی همان چیزی است که در برخی موارد می تواند باعث مرگ فرد شود.
به همین خاطر است که در بیمارستان ها عموما برای بیمار بستری ترکیبات ضد اسید معده را به صورت داخل وریدی تزریق می کنند. یکی از ترکیباتی که به صورت عمومی جهت این کار استفاده می شود، پنتوپرازول است. این فرآورده به صورت وریدی مورد استفاده قرار می گیرد تا احتمال خونریزی را کاهش دهد.
هر قدر ترشح اسید معده بالاتر باشد، احتمال بروز زخم معده بالاتر می رود. اسید معده بالا باعث افزایش فعالیت هلیکوباکتر پیلوری نیز می شود. افرادی که در معرض ابتلا به بیماری هستند باید مصرف الکل و سیگار را به حداقل برسانند. این افراد نباید بلافاصله بعد از مصرف یک وعده غذای سنگین بلافاصله بخوابند. این بدترین کاری است که می توان انجام داد.
به خصوص اگر شب هنگام باشد. این افراد همیشه باید هنگام خواب کمی محل قرار گیری سر خود را بالا بیاورند. از این طریق احتمال بروز ریفلاکس معده به مری کاهش می یابد. مصرف داروهای محرک التهاب معده باید با احتیاط و تحت نظر پزشک انجام شود. این داروها بهتر است با معده پر مصرف گردند. بهتر است حتما همراه با آن ها از دو لیوان آب استفاده شود.
افراد مبتلا به مشکلات گوارشی باید به شدت از مصرف حبوبات و میوه های خام و ترش اجتناب کنند. البته در بعضی افراد هم دیده شده است که مصرف مرکبات ترش می تواند بر عکس باعث کنترل ترشح اسید شود. این مطالعات کماکان ادامه دارد. تا از نتایج آن بتوان به دستاورد مشخص تر و بهتری دست یافت.
از جمله مهم ترین عوامل خطر در زخم معده ژنتیک است. افرادی که در میان اعضای خانواده درجه اول خود سابقه ابتلا به زخم معده را داشته اند، بیشتر در معرض ابتلا به مشکلات گوارشی قرار دارند. افراد چاق، زنان باردار، بیماران مبتلا به اختلالات گوارشی زمینه ای دیگر مانند سندرم روده تحریک پذیر و افراد سیگاری و الکلی بیشتر در معرض ابتلا به زخم معده قرار دارند. همچنین کسانی که به مدت زیاد و با دوز بالا از داروهای مسکن خانواده آسپیرین استفاده می کنند، معمولا هم از نظر کلیوی و هم از نظر گوارشی دچار مشکلات عدیده می شوند.
برای درمان زخم معده از رژیم های سه دارویی یا چهار دارویی استفاده می شود. در این رژیم ها که به Triple و Quadrupole معروف هستند، از آنتی بیوتیک ها در کنار داروهای مهار ترشح اسید استفاده می شود. نقش آنتی بیوتیک ها در واقع از بین بردن باکتری های پاتوژن روده و معده است. به خصوص تعدیل جمعیت یا فلور هلیکوباکترپیلوری. از جمله آنتی بیوتیک هایی که در کنار امپرازول برای تنظیم ترشح اسید معده استفاده می شود، می توان به آموکسی سیلین و بیسموت اشاره کرد. آموکسی سیلین یک بتالاکتام با خاصیت اثر ضد میکروبی بر ضد باکتری های گرم مثبت و گرم منفی است.
ترکیبی که به خصوص روی باکتری های گرم منفی اثرات بسیار مشخصی دارد. در مقابل بیسموت یک ترکیب ضد باکتری بسیار قوی به خصوص بر ضد باکتری های بی هوازی است. این ترکیب به فرم نمک ساب سیترات یا ساب سالیسیلات معمولا مورد استفاده قرار می گیرد. از دیگر آنتی بیوتیک ها می توان به مترونیدازول و داکسی سیکلین اشاره کرد.
مترونیدازول اثرات بسیار خوبی بر ضد باکتروئیدس دارد. باکتری که می تواند مشکلات گوارشی جدی ایجاد کند. کلاریترومایسین نیز که یک ماکرولید است در کنترل این جمعیت میکروبی به کار برده می شود. ماکرولید ها عموما اثرات خوبی روی هوازی های گرم منفی و گرم مثبت دارند.
در مواردی که با استفاده از درمان دارویی نتوان به هدف مورد نظر دست یافت ممکن است نیاز به جراحی باشد. در این جراحی ها معمولا بخشی از معده یا دوازدهه برداشته می شود. دوازده به ناحیه ابتدای روده باریک می گویند. به این ترتیب ممکن است معده یا روده فرد کمی کوچکتر شود.
همان طور که گفته شد، استفاده طولانی مدت از داروهای خانواده NSAIDs در افرادی که به درد های مزمن مبتلا هستند، می تواند احتمال بروز زخم معده را افزایش دهد. به عنوان مثال افرادی که به استئوآرتریت مبتلا هستند و از داروهای مرتبط استفاده می کنند، بیشتر احتمال دارد به زخم معده دچار شوند. استفاده زیاد از کورتیکوستروئیدها هم می تواند باعث تشدید بیماری شود.
به عنوان مثال افرادی که برای مدت طولانی از پردنیزولون استفاده می کنند، بیشتر احتمال دارد به زخم معده و ریفلاکس دچار شوند. استفاده از داروهای دیگری مانند نیتروگلیسرین و نیتروکانتین نیز باعث تشدید ریفلاکس معده به مری می شود. نیتروکانتین در واقع فرم طولانی رهش مشتقات نیتروگلیسرین است. استفاده از لیتیم در افراد مبتلا به افسردگی مقاوم به درمان هم می تواند زمینه ساز ترشح اسید بالا باشد.
استفاده از حبوبات باید به حداقل برسد. کشک و لبنیات سنگین هم ممکن است باعث تشدید مشکلات گوارشی شود. به خصوص اگر شخص به عدم تحمل لاکتوز مبتلا باشد. البته مصرف ماست پروبیوتیک توصیه می شود. استفاده از مکمل های پروبیوتیک اساسا برای این بیماران توصیه می شود. این پروبیوتیک ها اساسا احتمال فعالیت شدید هلیکوباکتر پیلوری را کاهش می دهد. استفاده از سیر، پیاز، نوشیدنی های کافیئین دار مانند نوشابه، قهوه و چای زیاد، استفاده از غذای حاوی ادویه بالا باید به حداقل برسد. مصرف مکمل آهن باید همراه با احتیاط باشد.
در صورت ابتلای شخص به کم خونی مصرف مکمل هایی مثل آیرون بیس گلیسینات توصیه می شود. به عنوان مثال بهتر است از مکمل هایی مانند فولی مکس دارو افشان شایگان استفاده شود. این مکمل حاوی 28 میلی گرم آهن به فرم نمک بیس گلیسینات است. این نمک کمترین میزان تحریک گوارشی را در میان نمک های آهن دارد. همچنین در صورت نیاز به مصرف زینک باید از نمک گلوکونات استفاده کرد. این فرم زینک هم جذب گوارشی بالاتری دارد و هم تحریک گوارشی کمتری ایجاد می کند. نمونه این فرمولاسیون ها زینک گلوکونات دارو افشان شایگان است.
شربت زینک گلوکونات دارو افشان شایگان محصولی فاقد شیرین کننده های مصنوعی مضر مانند آسپارتام و ساخارین است. استفاده از این محصول به خصوص به دلیل فقدان پارابن برای کودکان بیشتر توصیه می شود. پارابن بالقوه می تواند باعث بروز سرطان به خصوص سرطان های پوستی شود. به عنوان مثال در برخی مقالات مشخص شده است که احتمال بروز ملانوم با مصرف طولانی مدت فرآورده های آرایشی بهداشتی حاوی پارابن افزایش می یابد.
وقتی مدفوع شخص تیره شود، احتمال بروز خونریزی پنهان داخل در معده وجود دارد. به این وضعیت اصطلاحا Melena می گویند. در این موارد حتما باید به پزشک متخصص مراجعه شود. این وضعیت بسیار خطرناک است. ممکن است در صورت تشدید خونریزی این وضعیت باعث افت شدید فشار و حجم خون و مرگ شود. همچنین اگر شخص با مصرف موقت داروهای گوارشی معمول نتواند ترشح بالای اسید را کنترل کند باید به پزشک متخصص مراجعه کند. در این موارد ممکن است نیاز به انجام آزمایش های بیشتر داشته باشیم. به عنوان مثال ممکن است نیاز به بررسی سونوگرافی باشد. ممکن است لازم باشد
امپراپلاس در واقع از دو جزء مهم تشکیل شده است. این محصول حاوی 1680 میلی گرم سدیم بیکربنات و 20 تا 40 میلی گرم امپرازول است. امپرازول یک مهارکننده پمپ پروتون است. این ترکیب معمولا بیشتر از روده باریک جذب می شود. استفاده از سدیم بیکربنات باعث می شود که سرعت خنثی سازی اسید معده به شدت افزایش یابد. این ترکیب همچنین می تواند pH معده را بالا ببرد. این کار در واقع امکان جذب امپرازول را از معده افزایش می دهد. در واقع باعث افزایش دامنه جذب دارو و افزایش فراهمی زیستی می شود. این مسئله در نهایت کنترل اسید معده را تسهیل می کند.
امپراپلاس یک داروی کامل جدید است که برای اولین بار در ایران تولید می شود. امپراپلاس یک پلت است. پلتی که به صورت ساشه فرموله و بسته بندی شده است. ساشه ای حاوی پلت که فاقد پارابن و قندهای مصنوعی مضر است. این فرآورده فاقد مشتقات آسپارتام و ساخارین است. دو ترکیبی که سرطان زایی آن ها کاملا مشخص و ثابت شده است. در فرمولاسیون این فرآورده از سوکرالوز به عنوان شیرین کننده مصنوعی استفاده شده است. از این محصول می توان برای افراد دیابتی هم استفاده کرد. به خصوص که این افراد معمولا در تخلیه معده دچار مشکل هستند.
بنابراین استفاده از این فرآورده ها می تواند به بهبود علائم گوارشی کمک کند. از دیگر مزایای این محصول آن است که در دو دوز 20 و 40 طراحی شده است. یعنی هم بزرگسالان و هم کودکان می توانند از آن استفاده کنند. دیگر مزیت مهم محصول امپراپلاس سرعت جذب بسیار بالای آن است. این محصول حتی از معده هم جذب دارد.
وقتی می خواهیم ترشح اسید را به سرعت کنترل کنیم بهترین گزینه استفاده از امپراپلاس دارو افشان شایگان است. محصولی که برای نخستین بار به این شکل در ایران طراحی و به بازار عرضه شده است. از این محصول به میزان روزی یک تا دوبار نیم ساعت قبل از وعده غذایی یا به هنگام ترش کردن معده می توان استفاده کرد.
تهیه و تنظیم توسط تیم علمی دارو افشان شایگان
شرکت داروسازی دانش بنیان دارو افشان شایگان تولید فرآورده های سلامت محور در اشکال دارویی متنوع را وجهه همت خود قرار داده است.
لینک های مفید ————
اطلاعات تماس ————
تلفن : 02191007002
صدای مشتری : 1603
پست الکترونیک : info@shayganpharma.com
©کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شرکت دارو افشان شایگان می باشد .
