امروز آسم بیماری آزارنده ای است که در حال حاضر نزدیک به 330 میلیون نفر را در سراسر جهان درگیر خود ساخته است. هر چند تعداد دقیق بسیاری از مبتلایان به این بیماری در گزارش های رسمی موجود نیست. در حال حاضر شیوع این بیماری در زنان بیشتر از مردان است. نزدیک به ده درصد از زنان در سراسر جهان به درجات از این بیماری رنج می برند.
این در حالی است که شیوع آسم در میان مردان حدود 6 درصد است. باید در نظر داشت که بیماری آسم بالقوه یک بیماری ناتوان کننده است. یعنی اگر روش های مقابله با آن را به درستی ندانیم و به خوبی کنترل نکنیم می تواند باعث کاهش شدید کیفیت زندگی (QALY) شود. با این حال اگر روش های مقابله صحیح با آسم را بدانیم، در نهایت به کنترل بیماری منتهی می شود.
بسیاری از کودکان مبتلا به این بیماری در بزرگسالی به خودی خود بهبود می یابند. هر چند در طول دوران کودکی برای بالا بردن کیفیت زندگی لازم است که از داروهای کنترل کننده آسم حتما استفاده شود. از مهمترین اصول کنترل آسم اجتناب از تماس با مواد محرک حملات آسم است. گاهی اوقات مصرف بعضی میان وعده های غذایی می تواند در کنترل بهتر آسم موثر باشد. گاهی هم این میان وعده ها می تواند تحریک کننده آسم و آلرژی باشد. گاهی فعالیت شدید بدنی هم ممکن است تحریک کننده شروع حملات آسم باشد.
مهمترین علائم آسم بروز حملات تنگی نفس است. از دیگر علائم می توان به مواردی همچون فشار روی قفسه سینه، و سرفه های مکرر آسم اشاره کرد. سرفه های کودک مبتلا به آسم هنگامی که در هوای سرد قرار می گیرد، می خوابد یا دچار عفونت های ویروسی می شود، تشدید می شود. کودک مبتلا به آسم ممکن است به تدریج دچار اختلالات خواب شود یا دچار خستگی مفرط شود.
سرفه همچنین هنگامی که کودک به فعالیت می پردازد ممکن است تشدید شود. این مسئله باعث محدودیت فعالیت کودک می شود که به نوبه خود ممکن است به ایجاد افسردگی و اختلالات خلقی در کودک منتهی شود. به طور کلی با التهاب مجاری تنفسی همراه است. فرآیندی که منجر به بروز رادیکال های آزاد اکسیداتیو می شود. این التهاب اگر کنترل نشود، در نهایت به آسیب شدید مجاری تنفسی منجر خواهد شد.
بنابراین مصرف فرآورده هایی که حاوی ترکیبات آنتی اکسیدان هستند می تواند برای کمک به درمان یا کنترل آسم موثر باشد.
مهمترین روش درمانی کنترل آسم با استفاده از اسپری است. اسپری های شل کننده مجاری تنفسی در کنار داروهای ضدالتهابی مهمترین ابزارهای دارویی کنترل آسم هستند. در فرمولاسیون این فرآورده ها از دو نوع ترکیب اصلی استفاده می شود. یکی ترکیبات آگونیست بتا که نمونه آن سالبوتامول است. این ترکیبات عضلات صاف جدار مجاری تنفسی را متسع می کنند.
برخی از این ترکیبات طولانی اثر تر هستند که از آن میان می توان به سالمترول و فورموترول اشاره کرد. در مقابل برخی ترکیبات دارویی شل کننده عضلات مجاری تنفسی مانند سالبوتامول کوتاه اثر می باشند. بخشی از مهمترین ترکیبات ضد آسم ترکیبات ضدالتهاب هستند. کورتیکوستروئید های ضدالتهابی از جمله مهمترین داروهای ضد آسم هستند. این ترکیبات به شکل تنفسی مورد استفاده قرار می گیرند.
مصرف مکمل هایی مانند آسماکر نیز در کنار مصرف این فرآورده ها می تواند از بروز واکنش های التهابی در مجاری تنفسی پیشگیری کند. یا لااقل شدت واکنش ها را کاهش دهد. این مکمل ها عموما حاوی مقادیر بالایی از آنتی اکسیدان ها هستند. آنتی اکسیدان هایی مانن کوئرستین که اثرات محافظ خوبی بر ضد رادیکال های آزاد اکسیداتیو دارند.
برای کنترل سریع آسم مهمترین موضوع استفاده از داروهای ضدالتهاب است. این داروها در کنترل آسم عموما از دسته ترکیبات کورتیکوستروئیدی هستند. ترکیباتی که عموم مردم از آن ها با عنوان کورتون نام می برند. یکی از مشکلاتی که در درمان آسم وجود دارد، اقناع بیمار نسبت به مصرف کورتیکوستروئید های استنشاقی است. به خصوص با تبلیغات بسیار منفی که نسبت به مصرف داروهای ضدالتهاب استروئیدی یا همان کورتون ها می شود.
باید در نظر داشت مصرف کورتون ها یا به اصطلاح صحیح تر کورتیکوستروئید های استنشاقی به هیچ وجه با بروز عوارض جدی همراه نیست. در واقع مصرف کورتیکوستروئید های استنشاقی نمی تواند عوارض مشابه مصرف کورتیکوستروئید های سیستمیک را به همراه داشته باشد. آن چه به درستی در خصوص عوارض جدی مصرف کورتیکوستروئید ها مطرح می شود، در واقع مرتبط با کورتیکوستروئیدهای سیستمیک است. کورتیکوستروئیایی که به فرم خوراکی یا تزریقی استفاده می شوند. باید توجه داشت که در افراد مبتلا به آسم یا افراد مستعد مصرف فرآورده های دخانی باید به حداقل ممکن برسد.
مهمترین داروهای تسکین دهنده آسم مشتقاتی همچون سالبوتامول هستند. سالبوتامول که در دارونامه امریکا با عنوان آلبوترول شناخته می شود. این ترکیبات با اثر مستقیم بر روی مجاری تنفسی باعث شل شدن عضلات این مجاری می شوند. به این ترتیب برای مقابله با حملات تنگی نفس استفاده از اسپری استنشاقی سالبوتامول بسیار مهم است. یکی از معروف ترین داروهای تهیه شده از سالبوتامول، اسپری ونتولین Ventoline است. این اسپری به خصوص در هنگام بروز برونکوسپازم یا حمله تنگی نفس بسیار مفید است.
وقتی تعداد حملات آسم به حدی افزایش یابد که کیفیت زندگی کاهش پیدا کند، باید به پزشک مراجعه کنیم. به خصوص اگر احساس کنیم عدم کنترل علائم ممکن است تهدید کننده حیات باشد. به طور کلی برای پیشگیری از بروز آسم حتما باید از کورتیکوستروئید های استنشاقی استفاده کرد. باید توجه داشت که مصرف کورتیکوستروئید به صورت استنشاقی برای رشد کودک هیچ پیامد منفی و جدی مخربی ندارد.
از جمله مهمترین نشانه های آغاز حملات آسم می توان به تنگی نفس اشاره کرد. علامتی که به شدت ناتوان کننده است. علامتی که بالقوه بسیار خطرناک می باشد. این حملات ممکن است منشا آلرژیک داشته باشد. به عنوان مثال ممکن است در نتیجه تماس با برخی آلرژن های تنفسی فصلی بروز یابد. ممکن است نشانه های اولیه آسم با بروز عطسه، خارش چشم، خارش بینی، آبریزش بینی و خارش پوستی همراه باشد.
سوم و چهارم ماه می هر سال روز جهانی آسم نامیده می شود. هدف از نامگذاری این روز به این نام آشنایی جامعه جهانی با آسم و روش های مقابله با آن است. آشنایی با روش های مقابله موثر با این بیماری نقش بسیار مهمی در افزایش کیفیت زندگی مبتلایان به آسم دارد. هر ساله برنامه های متعدد آموزشی و تبلیغی در این حوزه اجرا می شود.
هدف اصلی این برنامه ها به حداقل رسیدن بار (Burden of Disease) این بیماری بالقوه مهلک برای جوامع انسانی است. امید است که با آموزش موثر بیماران و خانواده ها بتوان از بروز رویدادهای نامطلوب در حوزه بیماری های تنفسی و به خصوص آسم پیشگیری کرد. به علاوه این مهم است که همگان بدانند آسم یک بیماری کاملا قابل کنترل است. کنترل موثر آسم کاملا امکان پذیر است. دانستن این موضوع به خصوص برای کودکان مبتلا به آسم بسیار مهم است. آن ها باید بدانند که آسم در صورت کنترل شدن هیچ مانعی برای فعالیت موثر آن ها در جامعه نخواهد بود.
منابع
تهیه و تنظیم: دکتر محمد اسماعیل محبوبی ربانی
دکتر داروساز، PhD شیمی دارویی، هیئت علمی دانشگاه
شرکت داروسازی دانش بنیان دارو افشان شایگان تولید فرآورده های سلامت محور در اشکال دارویی متنوع را وجهه همت خود قرار داده است.
لینک های مفید ————
اطلاعات تماس ————
تلفن : 02191007002
صدای مشتری : 1603
پست الکترونیک : info@shayganpharma.com
©کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شرکت دارو افشان شایگان می باشد .
