سندرم تخمدان پلی کیستیک یک بیماری هورمونی است. بیماری که نتیجه مقادیر بالای هورمون مردانه یا آندروژن در بدن زنان است. این بیماری عموما ناشی از اختلال در تعادل آندروژن و استروژن است. بالا بودن آندروژن در این افراد ممکن است باعث ایجاد ناباروری شود. برخی از افرادی که به این بیماری مبتلا هستند، ممکن است حتی IVF های مکرر داشته باشند و IVF های آن ها مکررا شکست بخورد.
در این موارد ممکن است استفاده از برخی مکمل ها مفید باشد. به عنوان مثال ممکن است استفاده از مکمل اینوپرگنا دارو افشان شایگان برای این افراد مناسب باشد. در این سندرم علائمی همچون جوش صورت و بدن، چاقی، هیپرگلایسمی، نوسانات فشار خون، افسردگی و نوسانات خلقی بروز یابد. همچنین این احتمال وجود دارد که شخص دچار تغییرات الگوی خواب و بیداری شود.
تغییر الگوی خونریزی ماهیانه، لکه بینی و تغییر میل جنسی نیز از پیامد های این بیماری هستند. در این بیماری سطح آندروژن بالاست و کیست هایی در تخمدان دیده می شود.
دراین مقاله میخوانیم
Toggleسندرم تخمدان پلی کیستیک نوعی اختلال هورمونی است که طی آن غلظت قند خون و آندروژن در پلاسما بالا می رود. در این اختلال ممکن است تخمدان نتواند به درستی تخمک سازی کند. در واقع تخمک های به وجود آمده در تخمدان به درستی و به طور کامل تکامل پیدا نمی کنند. به این ترتیب تخمدان ظاهری غیرطبیعی با برجستگی های چندگانه پیدا می کند.
البته گاهی ممکن است ظاهر دانه دانه یا گرانوله در تصویر سونوگرافی نشان داده نشود، اما شخص علائم بیماری را نشان دهد. در این موارد ممکن است آندروژن بالا باشد، اما توام با ایجاد کیست های متعدد در تخمدان نباشد. این بیماری معمولا با بروز دردهای لگنی همراه است. دردهای تکرار شونده ای که می تواند به هنگام تخمک گذاری رخ دهد. اما عملا با آزادسازی تخمکی همراه نباشد. در واقع این بیماران اساسا مشکل تخمک گذاری یا اوولاسیون دارند.
تشخیص سندرم تخمدان پلی کیستیک بر اساس نتایج آزمایش خون و آزمایش سونوگرافی قطعی می شود. در واقع تنها روشی که در نهایت می تواند به طور قطعی ابتلا به این بیماری را مشخص سازد انجام سونوگرافی است. گاهی ممکن است سونوگرافی داده ای در اختیار ما قرار ندهد، اما بیمار به درجات دچار علائمی شبیه به سندرم تخمدان پلی کیستیک باشد.
گاهی در این بیماری ممکن است درصدی شیر از غدد پستانی آزاد شود. در واقع یکی از علائم معمولا همراه با ناباروری ترشح شیر از پستان هاست. فرد در عین حال که باردار یا شیرده نیست، ترشح شیر دارد. به این وضعیت اصطلاحا گالاکتوره می گویند. معمولا این اختلال با آزادسازی مقادیر بالایی از پرولاکتین از هیپوفیز در مغز همراه است.
از مهمترین روش های درمانی سندرم تخمدان پلی کیستیک می توان به تجویز هورمون ها اشاره کرد. در واقع در این افراد به تجویز قرص های ضد بارداری ترکیبی یا OCP می پردازند. اما قرص هایی که حاوی پروژستین های نسل جدید هستند. در واقع پروژستین های نسل جدید مزبور عوارض آندروژنی کمتری دارند. به عبارت دیگر این ترکیبات عملا خواص آنتی آندروژنی دارند.
نمونه ای از این ترکیبات مولکول اسپیرونولاکتون است. ترکیبی با خاصیت مهار گیرنده آندروژنی. این ترکیب می تواند حجم ادرار را هم افزایش دهد. اسپیرونولاکتون باعث افت فشار خون می شود و غلظت پتاسیم را بالا می برد. اسپیرونولاکتون از این رهگذر ممکن است باعث کاهش نسبی ضربان قلب نیز بشود. به این ترکیب اصطلاحا دیورتیک حافظ پتاسیم می گویند. اسپیرونولاکتون در ریزش موی آندروژنیک در زنان نیز کاربرد دارد.
از مهمترین ارکان تغذیه در بیماران مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک اجتناب از مصرف غذاهای حاوی چربی و شیرینی بالاست. این افراد نباید مواد غذایی با طبع گرم مصرف کنند. استفاده از غذاهایی مانند گردو، خرما، عسل، و سایر غذاهایی که حاوی ترکیبات با طبع گرم هستند، می تواند جوش و اختلالات هورمونی این بیماران را تشدید کند. استفاده از دانه های گیاهی و مغز ها به صورت میان وعده می تواند موثر باشد.
این غذاها و میان وعده ها حاوی مقادیری منیزم و آنتی اکسیدان ها هستند. اسید های چرب امگا 3 هم نقش مهمی در کنترل چربی پوست دارند. بنابراین اساسا مصرف روغن های ارگانیک به این افراد توصیه می شود. از طرفی استفاده از ترکیباتی که برای سلامت کبد می توانند مفید باشد، در سندرم تخمدان پلی کیستیک هم مفید باشند.
ورزش یکی از بهترین روش های کنترل سندرم تخمدان پلی کیستیک است. ورزش هایی مثل شنا می تواند نقش مهمی در کاهش علائم بیماری داشته باشد. البته ورزش باید حتما به صورت منظم انجام شود تا اثربخشی مناسب را از خود نشان دهد. نتایج یک متاآنالیز از 16 مطالعه بالینی نشان داده است که ورزش منظم ایروبیک به میزان حداقل نیم ساعت در روز بهترین روش برای کاهش شاخص توده بدنی یا BMI است.
به دنبال این رویداد البته مقاومت به انسولین هم کاهش می یابد. پیاده روی یکی از ورزش های سالم و سبک مفید برای کنترل بیماری است.
سندرم تخمدان پلی کیستیک می تواند باعث ناباروری شود. این بیماری با اختلال تخمک گذاری همراه است. شخص نمی تواند به طور طبیعی تخمک آزاد سازد. به این ترتیب سلول جنسی مورد نیاز برای بچه دار شدن در معرض تماس با اسپرم مرد قرار نمی گیرد. پس تخمک بارور نمی شود. به این ترتیب شخص باردار نخواهد شد. یکی از ترکیباتی که برای القای تخمک گذاری در افراد نابارور استفاده می شود، کلومیفن است.
این ترکیب از خانواده تنظیم کننده های گیرنده استروژن است. استفاده از این ترکیب معمولا باعث تخمک گذاری همراه است. گاهی حتی ممکن است باعث چند قلو زایی نیز بشود! با این همه کلومیفن ممکن است در افراد مبتلا به PCOS چندان راهگشا نباشد. در بیماران PCOS باید سطح آندروژن را پایین آورد. این نکته اساسی است.
سندرم تخمدان پلی کیستیک یکی از عوامل ایجاد جوش های پوستی است. جوش هایی که در بسیاری موارد به درمان های پوستی پاسخ مناسب نمی دهند. ریزش مو یکی دیگر از نتایج ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک است. ریزش مو را می توان با به کارگیری میواینوزیتول به همراه زینک تا حدودی کنترل کرد. ترکیبی که در فرمولاسیون ساشه اینوپرگنا دیده می شود.
سندرم تخمدان پلی کیستیک می تواند با چرب شدن پوست نیز همراه شود. در این موارد استفاده از فرآورده های آرایشی تنظیم کننده چربی پوست نیز ممکن است لازم گردد.
سندرم تخمدان پلی کیستیک می تواند زمینه را برای تجمع چربی در بدن فراهم کند. چاقی از نتایج مستقیم این بیماری است. تجمع چربی به خصوص در ناحیه باسن به وضوح نتیجه ابتلا به بیماری است. در این موارد استفاده از مکمل های ورزشی چربی سوز مانند ال کارنیتین می تواند بسیار مفید باشد. شخص مبتلا همراه با مصرف مکمل حتما باید ورزش منظم داشته باشد.
این کار باعث تنظیم ریت متابولیک می شود. بیماران مبتلا به PCOS ممکن است به صورت همزمان دچار کم کاری تیروئید هم باشند. در این افراد ممکن است نیاز به مصرف محصولاتی مانند کواترید نیز احساس شود. به خصوص استفاده از کواترید در کنار استفاده از لووتیروکسین در این موارد می تواند به اصلاح وضعیت متابولیک فرد کمک کند. کواترید مکملی حاوی ید و فولات نسل چهارم است.
این مکمل را می توان در دوران بارداری به میزان یک بار در روز مورد استفاده قرار داد.
یکی از مهمترین نتایج ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک در دوران بارداری، ابتلا به دیابت است. مطالعات نشان داده است که نزدیک به پنجاه درصد زنان مبتلا به این بیماری در صورت عدم درمان در سن چهل سالگی دچار دیابت می شوند. دیابت تیپ 2؛ در واقع یکی از دلایل استفاده از متفورمین در بیماران مبتلا به این بیماری همین موضوع است.
در واقع متفورمین حساسیت سلول های هدف را به انسولین افزایش می دهد. اما جالب است که مصرف متفورمین در طول دوران بارداری توصیه نمی شود. در واقع در دوران بارداری عموما از انسولین برای مقابله با دیابت حاملگی استفاده می شود. اما استفاده از میواینوزیتول مجاز است. این ترکیب به تنهایی می تواند نقش موثری در کنترل قند خون در این افراد ایفا کند.
روش های درمان دارویی مانند استفاده از قرص OCP و متفورمین رایج ترین روش های درمان و مقابله با PCOS هستند. اما چنان که اشاره شد، این روش ها به نوبه خود عوارضی ایجاد می کنند. عوارضی مانند هیپوگلایسمی ناشی از متفورمین می تواند بسیار خطرناک باشد. به خصوص در فردی که به خودی خود دیابت ندارد. در واقع ممکن است بیماری قند خون خیلی بالا نداشته باشد، ولی برای پیشگیری از این اتفاق برای او متفورمین تجویز شود.
در این میان ممکن است شخص به دلیل فراموشی، دوز متفورمین را زیاد مصرف کند، یا به هر دلیل دیگر دچار هیپوگلایسمی شود. این وضعیت طبیعتا بسیار خطرناک است. مصرف میواینوزیتول می تواند در عین کنترل قند خون، مانع از بروز شوک هایپوگلایسمیک شود.
مصرف غذاهای چرب و فست فودها می تواند باعث تشدید سندرم تخمدان پلی کیستیک شود. غذاهایی که حاوی مقادیر بالای رادیکال های آزاد اکسیداتیو و چربی های اشباع هستند، می توانند احتمال بروز بیماری را تشدید کنند. مصرف اسید های چرب امگا 3 می تواند تا حد زیادی علائم بیماری را کنترل کند. همچنین استفاده از غذاهای حاوی منیزیم و آنتی اکسیدان های دیگر می تواند مفید باشد.
به عنوان مثال مصرف کلم بروکلی، گیاهان دارای برگ سبز تیره مانند اسفناج، فلفل دلمه ای، و هویج می تواند بسیار مفید باشد. این گیاهان حاوی مقادیر بالایی رتینوئید ها هستند. در گوجه فرنگی هم این مواد دیده می شود. این ترکیبات هم می توانند اختلال هورمونی را کنترل کنند و اثر ضد جوش هم دارند.
طب سوزنی (Acupuncture) از مهمترین تکنیک های طب مکمل در کمک به درمان دردهای توام با سندرم تخمدان پلی کیستیک است. استفاده از برخی ترکیبات گیاهی می تواند به کنترل بهتر این علائم کمک کند. از جمله این ترکیبات می توان به بربرین (Berberin) اشاره کرد. ترکیب اصلی موجود در زرشک. زرشک که نام علمی آن Berberis vulgaris است. از دیگر ترکیبات طبیعی موثر در کنترل علائم بیماری می توان به کریپتوتانشینون اشاره کرد.
ترکیبی که از گیاه چینی موسوم به دانشن (Danshen) گرفته می شود. از این خانواده از ترکیبات در طب چینی فراوان می توان یافت. به عنوان مثال یکی از این عصاره های گیاهی در طب چینی موسوم به CDD است. این عصاره ترکیبی از چندین گیاه از جمله خانواده مرکبات است. در مورد این عصاره می توان در منابع طب چینی اطلاعات بیشتری یافت.
خواب کافی، درمان به موقع افسردگی، اجتناب از مصرف غذاهای چرب و شیرین و ورزش از مهمترین ارکان پیشگیری و درمانی PCOS هستند. شخصی که رژیم غذایی سرشار از چربی و فست فود دارد، ورزش نمی کند، و خواب درستی ندارد، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری است. سیگار کشیدن و مصرف الکل نیز احتمال بروز این بیماری را افزایش می دهد.
مصرف روزانه مقادیر بالای منیزیم می تواند به کاهش شدت علائم کمک کند. به عنوان مثال استفاده از مکمل هایی مثل مگ پیرو می تواند در این زمینه کمک کننده باشد. ساشه مگ پیرو محصولی به فرم پلت (Pellet) است. محصولی که در یک لیوان آب پخش شده و بلافاصله مصرف می شود. این محصول حاوی 400 میلی گرم منیزیم المنتال است. ترکیبی که نقش مهمی در کنترل قند خون و پیشگیری از سردردهای میگرنی دارد.
سندرم تخمدان پلی کیستیک به خودی خود خطرناک نیست. به خصو.ص اگر به موقع تشخیص داده و درمان گردد. این بیماری اگرچه آزاردهنده و بعضا مزمن است، اما خطر جدی معمولا بیمار را تهدید نمی کند. به طور کلی زنان مبتلا به PCOS تعداد زیادی تخمک تکامل نیافته در تخمدان های خود دارند. این بیماری از این جهت خطرناک است که ممکن است با بروز دیابت همراه باشد.
در واقع این افراد تدریجا به انسولین مقاومت نشان می دهند. سندرم تخمدان پلی کیستیک همچنین می تواند با احتمال بالای بروز مشکلات قلبی عروقی همراه باشد. به عبارتی بالا بودن فشار خون در افراد مبتلا به PCOS در درازمدت می تواند مشکلات زیادی از جمله تصلب شرایین را موجب شود. بنابراین باید برای درمان به موقع آن چاره ای اندیشید.
لازم به ذکر است که گاهی در شدیدترین حالت و در صورت عدم درمان ممکن است شخص مبتلا به PCOS در معرض ابتلا به سرطان رحم باشد. برخی افراد مبتلا به PCOS ممکن است همزمان در معرض ابتلا به اندومتریوزیس نیز باشند. در اندومتریوزیس دردهای بدنی شدید ممکن است روی دهد.
میواینوزیتول ترکیبی الکلی و حلقوی است. ترکیبی که در حالت عادی در جفت یا پلاسنتا یافت می شود. جفت بخشی از اندام زنان است که در طول فاز بارداری شخص تکامل و تکوین می یابد. جفت مسوولیت خون رسانی به جنین را بر عهده دارد. این عضو بسیار مهم در حالت عادی در رحم حضور ندارد. وقتی نوزاد شروع به تکوین و تکامل می کند، حجم این بافت تدریجا افزایش می یابد.
میواینوزیتول به طور کلی در این بافت ساخته می شود. این ترکیب دارای خواص متعددی است. اصلی ترین خاصیت اینوزیتول کاهش قند خون و آندروژن پلاسمایی است. میواینوزیتول یک خاصیت بسیار مهم دیگر نیز دارد و آن پیشگیری از تولد نوزاد نارس است. میواینوزیتول می تواند به عمل زایمان نیز کمک کند. میواینوزیتول یک ترکیب بسیار موثر در کنترل دیابت حاملگی است. برخی از مادران وقتی در طول دوران بارداری دچار دیابت می شوند، بعد ها هم این وضعیت را حفظ می کنند. در این مورد میواینوزیتول می تواند راهگشا باشد. میواینوزیتول می تواند مقاومت نسبت به انسولین را از بین ببرد.
اینوپرگنا یک مکمل بسیار مفید در کمک به درمان علائم همراه با سندرم تخمدان پلی کیستیک است. اینوپرگنا در فرمولاسیون خود حاوی میواینوزیتول خالص است. ترکیبی که می تواند باعث کنترل قند خون شود. ترکیبی که می تواند باعث کاهش سطح آندروژن در خون شود.
ترکیبی که باعث می شود عوارضی مثل ریزش مو، چاقی و دیابت توام با سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) کنترل شود. این علائم و عوارض معمولا همواره همراه PCOS هستند. اینوزیتول با کاهش سطح پلاسمایی آندروژن می تواند از بروز تمام این عوارض و علائم پیشگیری کند. البته ممکن است گاهی نیاز به مصرف فرآورده های دیگری همراه با این مکمل باشد.
ولی به طور کلی استفاده از اینوپرگنا نیاز به مصرف داروهای پرعارضه دیگر مانند متفورمین و قرص های هورمونی را کمتر می کند. هر چند به طور مطلق جایگزین آن ها نمی تواند باشد. یکی دیگر از مزایای مهم اینوپرگنا این است که طول بیماری را کوتاه می کند و نیاز به دفعات مکرر تجویز دارو های هورمونی و متفورمین را کاهش می دهد.
سندرم تخمدان پلی کیستیک یک اختلال هورمونی بسیار شایع است. اختلالی که بسیاری از دختران نوجوان را در سنین بلوغ درگیر می کند. این بیماری با علائمی همچون جوش صورت، ریزش مو، چاقی و اختلالات خلقی همراه است. برخی از اوقات عامل اصلی بروز جوش های صورت مقاوم همین بیماری است.
فرد به سراغ روش های درمانی معمولی همچون تجویز مشتقات ویتامین A می رود. اما نتیجه ای نمی گیرد و درمان عموما ناموفق است. در این موارد باید به مسئله PCOS شک کرد. درمان این بیماری معمولا با استفاده از متفورمین و قرص های هورمونی امکان پذیر است. قرص هایی که از آن ها با عنوان OCP یا ضدبارداری های خوراکی نام می بریم.
این ترکیبات اگرچه به عنوان ضدبارداری استفاده می شوند، ولی در PCOS هم کاربرد دارند. با این حال این قرص ها عوارض مختلفی دارند. به عنوان مثال قرص های OCP می توانند باعث ایجاد کبد چرب شوند. قرص های متفورمین می توانند باعث افت شدید قند خون شوند. به خصوص اگر شخص مبتلا به دیابت نباشد و صرفا برای PCOS از این دارو استفاده کند.
برای این موارد می توان از برخی رژیم های درمانی جایگزین استفاده کرد. به عنوان مثال می توان از اینوپرگنا استفاده کرد. ساشه اینوپرگنا حاوی 2000 میلی گرم میواینوزیتول است. ترکیبی که برای باروری و رفع علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک بسیار مفید است. در فرمولاسیون اینوپرگنا البته از ترکیبات دیگری نیز استفاده شده است. از آن میان می توان به فولات نسل چهارم اشاره کرد.
این ترکیبات برای تولید مثل و تکثیر سلول های طبیعی بدن بسیار مهم هستند. یکی از مهمترین نتایج استفاده از فولات نسل چهارم در مادران باردار پیشگیری از اختلالی موسوم به اسپینا بیفیدا است. اسپینا بیفیدا یا نقص لوله عصبی یک بیماری نسبتا خطرناک است. بیماری که به دلیل کمبود فولات نسل چهارم ممکن است رخ دهد. این اختلال بالقوه خطرناک است و گاهی ممکن است باعث سقط جنین شود. بنابراین استفاده از این محصولات می تواند نقش بسیار مهمی در پیشگیری از نواقص و اختلالات مادرزادی داشته باشد.
تهیه و تنظیم توسط تیم علمی دارو افشان شایگان
لینک های مفید ————
اطلاعات تماس ————
تلفن : 02191007002
صدای مشتری : 1603
پست الکترونیک : info@shayganpharma.com
©کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به شرکت دارو افشان شایگان می باشد .